Beeldbepalend 267

Almere Haven 2

Woensdag 17 juli 2024

Over Almere wordt regelmatig gezegd dat de stad bestaat uit diverse dorpen. Wie naar de oudste kern kijkt heeft daarin gelijk. Veel van die bewoners voelen zich vaak achtergesteld bij de rest en laten dat met name op social media regelmatig zien in hun reacties. Daarbij moet ik vaak aan Calimero denken; ‘zij zijn groot en ik is klein en dat is niet eerlijk’. De hokjes- en hofjesgeest is nog altijd aanwezig, hoewel de samenhang wel minder is geworden in de loop der jaren evenals de pioniersgeest. Niet zelf de schouders eronder zetten maar afgeven op de overheid. Gelukkig zijn er nog mensen die initiatieven nemen en handen uit de mouwen steken.

Almere Haven heeft zo zijn eigen rondweg. De Westerdreef maakt daar onderdeel van uit. Langs deze weg staat een kunstwerk dat geen titel heeft meegekregen en in 1988 is gemaakt door Kees Rogge. Deze kunstenaar is in 1932 in Amsterdam geboren en is in 2023 in Eerbeek overleden.

Rogge bezocht de voorloper van de Gerrit Rietveld Academie en later de Rijksakademie van beeldende kunsten, beide in zijn geboortestad. Zelf was hij docent aan St. Joost in Den Bosch en de Gerrit Rietveld Academie. Behalve beelden en installaties maakte Rogge tekeningen bij verhalen en schreef ook zelf.

Voor Almere was hij een tijdje kunstadviseur. ‘Een kunstenaar kan in Almere beter uit de voeten dan in een oude stad als Zwolle of Deventer waar de historie een flinke stempel heeft gedrukt op het stadsbeeld’, vertelde Rogge ooit. ‘Almere is wat dat betreft net zo fris als een stadje uit het Wilde Westen van Amerika, niet gehandicapt door een cultureel verleden.’ Ik laat zijn pyramide op mij inwerken en speel met zijn letters om bovenaan uit te komen.

Op een muur aan de Stadswerf, op de hoek met Schoolstraat en Voorstraat, is de muurschildering Thuiskomst te zien. Zelf heeft de kunstenaar dit de titel Through the wall meegegeven. Voor veel bewoners van de Schoolwerf is dit plaatje een terugkeer als zij er langs rijden op weg naar hun woning.

Dit werk uit 2004 is gemaakt Door Bozorg Khazraie, geboren in 1949 in Iran. Na de revolutie heeft hij Iran verlaten en woont en werkt tegenwoordig in Almere. Van hem heb ik ook al werk in Almere Stad laten zien.

Als ik deze mural beter bekijk ontdek ik dat het uit meerdere fragmenten bestaat. Achter ramen is de thuiskomst weergegeven. Op een balkon staan een man een vrouw, een man hangt op de benedenverdieping uit het raam en er zijn spelende kinderen, een rokende man met een hond als verwijzing naar de dierenarts die hier jarenlang haar praktijk had.

Op weg naar de haven fiets ik via Sluis omhoog. Op een kopgevel van een appartementencomplex is de muurschildering Holland Triathlon te zien. Deze is in 2007 gemaakt door Nanne Balyon die meerdere murals in Almere heeft verzorgd. Dit werk is een verwijzing naar dit sportevenement dat voor het eerst in 1983 in Almere wordt gehouden. In 2013 heeft  het een andere naam gekregen.

Op de muur is een betonnen plaat van ongeveer een centimeter aangebracht waarop Balyon oude beelden uit de beginperiode laat zien. Herkenbaar zijn onder andere Axel Koenders en speaker Allard Veldhuis.

De drie verschillende onderdelen zijn uiteraard in beeld gebracht, maar ook is ingezoomd op de vele dranghekken die nodig zijn ter beveiliging van het parcours. Ook de inzet van militairen voor beveiliging en inrichting hebben een plekje gekregen op dit schilderij.

Paul de Reus is in 1963 in Den Haag geboren en studeerde zowel aan de Academie Minerva in Groningen als aan de Jan van Eyck academie in Maastricht. Koester diversiteit is door hem in 2010 gemaakt en staat aan de Sluiskade. Het kunstwerk wordt ook wel Man zonder hoofd genoemd.

Bij zijn afscheid als directeur van woningbouwcorporatie De Alliantie Flevoland mocht Jan de Vletter van het college van b en w voor Almere een kunstwerk uitkiezen. Zijn keuze viel op een ontwerp dat alle mensen met hun wensen verbeeldt. ‘De mensen waren altijd de basis van de projecten die we gerealiseerd hebben. Letterlijk alle soorten en maten van mensen. Mensen in enorme diversiteit’, aldus de scheidende De Vletter.

Hij zocht zelf de locatie bij de haven uit waar het kunstwerk is neergezet. ‘Ik vond die plek een heel mooie symboliek hebben. Vooral ook omdat er een sluis vlakbij ligt. Die houdt het water weg. Het is letterlijk een plaats waar de essentie van de polder zichtbaar wordt’, vult kunstenaar De Reus aan.

Eveneens aan de Sluiskade is nog een klein deel te zien van Tegelrand. Een rijtje keramiektegels is er in 2001 langs de kade van de havenkom gelegd. Die rand is gemaakt er gelegenheid van het 25-jarig bestaan van Almere. Het vertelt het verhaal van de stad, de archeologie en de ontwikkeling. Onder leiding van de Rotterdamse tegelkunstenaar Ben Hosman zijn schoolkinderen en bewoners van het eerste uur, politici en ambtenaren bezig geweest met de realisatie. Tijdens de renovatie van de haven is de nieuwe boulevard op de tegelrij gelegd. Slechts een klein deel van de tegels heeft deze verandering overleefd.

 

dialoog

 

het zijn letters

van betekenis

de grondlegger

van ieder woord

van iedere zin

die eindigt

 

het is de weg

waarlangs de maat

gelegd

de drijfveer

naar de eenheid

naar de top

 

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       1. Inleiding – eigen informatie

2.       2. Westerdreef – wikipedia

3.       3. Stadswerf – bozorgpaint.com

4.       4. Sluis – flevolanderfgoed.nl

5.       5. Sluiskade – pauldereus.nl

6.       6. Sluiskade – flevolanderfgoed.nl