Beeldbepalend 231

Den Haag Centrum 6

Woensdag 8 november 2023

Het voormalige stadspaleis Het Spaanse Hof is een rijksmonument dat gevestigd is aan het Westeinde in het centrum van Den Haag. De geschiedenis van dit paleis gaat terug tot 1469 toen Keizer Maximiliaan hier zijn huis bouwde. Het wisselde regelmatig van eigenaar. De koninklijke uitstraling heeft het pand vooral aan de Spanjaarden te danken, die het in 1677 verbouwden tot het Stadspaleis. Hier vestigde zich later ook de Spaanse ambassade. In de loop der tijd zijn er uiteraard aanpassingen geweest aan het paleis, maar een aantal historische elementen is altijd bewaard gebleven.

Ik vervolg mijn wandeling waarmee ik de vorige aflevering in het Haagse centrum heb afgesloten bij het ziekenhuis Westeinde en kom allereerst de beeldengroep Monument voor het Heilige Hart tegen. Dit werk is ontworpen door Dorus Hermsen en gemaakt door de Belgische beeldhouwer Aloys De Beule, geboren in 1865 in Zele en overleden in 1935 in Gent. Het beeld is te vinden op een parkeerplaats van het ziekenhuis.

De voorstelling laat weinig aan de verbeelding over en het opschrift op de sokkel laat nog eens ten overvloede zien dat dankbaarheid aan dit beeld ten grondslag ligt. ‘1873-1923 Dankbaar ’s-Gravenhage aan de zusters van liefde o.l.v. moeder van barmhartigheid´, valt er te lezen.

De beeldengroep is in 1923 gewijd door Deken van Dam en is een eerbetoon aan het vijftigjarig bestaan van het ziekenhuis, toen Moeder Clementine verklaarde dat het aan haar geschonken geld moest worden gebruikt voor een beeldengroep.

In de nabijheid staat Aartsengel Michaël van Herman van Remmen. Het beeld stamt uit 1947 en is aanvankelijk geplaatst bij het voormalig katholieke ziekenhuis Johannes de Deo. Het is een monument uit dankbaarheid omdat het ziekenhuis, dat opgegaan is in het Westeinde ziekenhuis, ongeschonden door de Tweede Wereldoorlog is gekomen.

Van Remmen is in maart 1889 in Velp geboren en in 1967 in Den Haag overleden. Hij studeerde onder andere onder leiding van August Falise aan de Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Als lid van het Genootschap van RK kunstenaars heeft hij meerdere opdrachten gekregen voor het maken van sculpturen van heiligen. Zijn zoon Gerard is eveneens beeldhouwer geworden.

Op de Varkenmarkt, grenzend aan de Prinsengracht, zie ik een reliëf van Bram Roth: Bloemen- en Varkenmarkt. Aan de ene zijde is de bloemenmarkt uitgebeeld en aan de andere zijde de Varkenmarkt. Het kunstwerk dateert uit 1988 en heeft enige tijd in het Zuiderpark gestaan. Maar is weer teruggekeerd op de plek waar het natuurlijk thuishoort. Roth geboren (1916) en overleden (1995) in Den Haag wordt gerekend tot de Nieuwe Haagse School. Hij studeerde in zijn geboortestad onder andere bij Albert Termote en heeft later les gegeven in Rotterdam. Roth was vooral gefascineerd door vrouwen en paarden. Behalve beeldhouwer was hij ook schilder.

Ik wandel hierna Laan in, wie hierbij denkt aan een mooie brede weg met bomen komt echt bedrogen uit. Dit smalle straatje heeft weinig statigs en het groen is vooral verborgen achter de panden. Hieraan ligt ook een hofje dat tegenwoordig bij Het Spaansche Hof behoort en net iets anders wordt geschreven dan het statige geheel aan het Westeinde. Wel raken de delen elkaar.

In de hofjestuin ontdek ik twee beelden. Maar namen en makers zijn mij tot op heden nog niet bekend. Misschien iets voor binnenkort om op terug te kijken.

 

waardering

 

het zijn gevleugelde woorden

waaraan hij zijn status verdient

dankbaarheid in ’t aartsbestaan

tijdens voorbije roerige tijden

 

krijgshaftig heeft hij overleefd

wie durft hem nog te schenden

de heiligen rijgen zich aaneen

het Westen betekent zijn einde

 

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       1. Inleiding – Spaanschehofdenhaag.nl

2.       2. Westeinde – vanderkrogt.net

3.       3. Westeinde – 4en5mei.nl – wikipedia

4.       4. Varkenmarkt – haagspraak.nl – wikipedia

5.       5. Laan – geen informatie

6.       6. Laan – geen informatie