Beeldbepalend 209

Laren NH Deel 4

Woensdag 7 juni 2023

Bijna iedere stad of dorp heeft wel een kermis. Niet iedere kermis ziet er echter hetzelfde uit en de beleving is ook altijd weer anders. In het Gooi springen twee kermissen eruit. Die van de buurgemeenten Laren en Blaricum. Terwijl het in het laatstgenoemde dorp op de slotdag nog wel eens uit de hand wil lopen door het drankgedrag gaat het er in Laren een stuk gemoedelijker aan toe. De grote kermis van 2020 was afgeblazen vanwege Corona-maatregelen. Wel was er een aantal, met name voor kinderen, attracties. Die waren zo opgesteld dat drukte op een plek werd vermeden. Zelfs voor de kermismis, die negen keer achter elkaar is gehouden op de botsautobaan, was een oplossing. Ditmaal vond die bij de Poffertjeskraam op de Brink plaats.

Daar waar de Smeekweg het Postiljon kruist staat in het plantsoen Geitjes. Dit staat langs een voetpad dat in 2016 de naam van de maakster heeft gekregen: Marte Rölingspaadje. Veel nieuwbouwmogelijkheden kent Laren niet, maar hier bij het Postiljon is een nieuwbouwwijkje ontstaan. Het kunstwerk is een verwijzing naar de arme Laarders die veelal een geit in hun moestuin hadden lopen.

De coating die Marte Röling, in 1939 geboren in Laren, voor dit in 2010 opgeleverde kunstwerk gebruikte bladderde veel sneller af dan verwacht en in 2016 werd de schade door de kunstenares hersteld. Een jaar later was het opnieuw mis met de geitjes. En nogmaals zijn zij onder handen genomen.

Bij de splitsing van de Zevenenderdrift met het Zevenend staat De zingende Orpheus. Het bronzen beeld uit 1974 staat op een betonnen sokkel en is gemaakt door Jobs Wertheim. Deze Nederlandse beeldhouwer is in 1898 geboren in Amsterdam en in 1977 overleden in Hilversum. In 1919 trad hij in de voetsporen van zijn grootvader Abraham Carel Wertheim en kwam in dienst van het bankbedrijf van zijn opa. In 1921 volgde hij een stage bij de bank Samuel Montague en volgde in de avonduren tekenlessen aan de Chelsea School of Art.

Vanaf 1925 ging Wertheim zich meer bezig houden met beeldhouwen en kreeg toestemming om bij Allexander Oppler te studeren. Hij studeerde hierna nog in Frankrijk en Italië en keerde in 1931 terug in Nederland. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij naar Kamp Westerbork gedeporteerd en werd naar Theresienstadt gebracht waar hij kon blijven beeldhouwen en de oorlog overleefde. Na de bevrijding vestigde hij zich eerst in Zwitserland en ging in 1946 in Laren wonen, waar hij vooral oorlogsmonumenten en portretten maakte. In 1956 was hij medeoprichter van Openbaar Kunstbezit.

Aan de Sint Jan Schuur aan de Zevenenderdrift 24 hangt Sint Isidoor, de beschermheilige van de boeren. Deze schuur stamt uit 1914 en werd in het verleden altijd gebruikt door de Boerenbond uit Laren. Tegenwoordig wordt de schuur gebruikt als opslagruimte voor allerlei stukken die bij de jaarlijkse Sint Jans processie worden gebruikt. Zo worden hier de erepoorten en allerlei wegversieringen bewaard. De maker van het smeedijzeren kunstwerk is in 2006 gemaakt door de Larense smid Tim Vos.

De Amsterdamse architect Pieter van Gendt is een veelzijdig mens en ontwerper van onder andere Tiny Houses. Maar ook allerlei andere objecten komen van zijn hand. Zo ontwierp hij voor Plein 1945 twee speelse zitplekken die in 2005 zijn gerealiseerd. Carrousel 2 is terug te vinden bij de supermarkt en dit object van hout en staal is met verlichting uitgevoerd en met de Larense schapen versierd.

Aan de zijde van het Zevenend staat op hetzelfde plein Carrousel 1. Van Gendt heeft hiervoor hetzelfde materiaal gebruikt en heeft ditmaal paarden toegevoegd, karakteristiek voor het vroegere boerenleven. Deze beide objecten zijn tevens een verwijzing naar de kermis, die ieder jaar weer op dit plein wordt opgesteld. Beide werken hebben een ingelegd schaakbord.

Op de hoek van de Sint Janstraat en het Zevenend staat Berend Gerstekorrel. Dit kleine beeldje is gemaakt door Kees Schrikker. Deze kunstenaar is geboren in 1898 in Amsterdam en begon als tabaksinkoper. Tussen 1926 en 1930 volgde hij aan de Rijksakademie bij Jan Bronner een kunstopleidig en vestigde zich in 1930 in Frankrijk. In 1948 keerde Schrikker terug naar Nederland en ging in Laren wonen waar hij in 1993 overleed.

Bij het 75-jarig bestaan van de Gooische school, in 1979, kreeg Schrikker de opdracht een Gooise boer uit te beelden. De beeldhouwer koos voor Theo Christehuis, die in zijn jeugd vanuit Hilversum naar Laren was verhuisd. Christenhuis stond vooral bekend onder de naam Berend Gerstekorrel, de dirigent van de boerenkapel De Dorsvlegels, een muziek gezelschap waarvan hij dirigent was en dat door hem zelf was opgericht.

Voor het appartementencomplex Vredenburgh aan het Zevenend staat in de tuin een kunstwerk van Nico Nieuwendaal. Dit werk is gemaakt in opdracht van de Vereniging van Eigenaren van dit complex en is in 1988 onthuld. Het is geplaatst op een sokkel die afkomstig is van Harry Ligter. Het palet is een verwijzing naar de kunstschilder Cornelis Vreedenburgh (1880-1946) naar wie dit complex is genoemd, maar ook naar de paletjes die mevrouw Buurke, echtgenote van de directeur van Hotel Hamdorff, gebruikte als tafelversiering. Met dit Palet sluit ik deze aflevering af.

 

Mijn stem

 

Luidkeels verkondig ik

jou mijn liefde

bedwelm jou met

mijn stem

 

Galmend over de golven

beroer ik het reehart

de ziel van de dolfijn

maar vergeet het gif

dat scharrelt op bevel

van Hades

 

Mijn klaaglied beroert

de bewaker

en mijn liefde komt vrij

het ongeloof snijdt

diepe wonden

 

In afzondering verkies ik

hem boven haar

vol haat scheuren zij

mij in stukken

waarna ik mijn liefde

hervind in Elysion

 

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       Inleiding – kermislaren.nl

2.       Marte Rölingpaadje – gooieneemlander.nl -historischekringlaren.nl

3.       Zevenenderdrift – wikipedia

4.       Zevenenderdrift 24 – tgooi.info – sintjanlaren.nl

5.       Plein 1945 – pietervangendt.nl

6.       Plein 1945 – pietervangendt.nl

7.       Sint Janstraat – devalk.com – wikipedia

8.       Zevenend – routesingooivecht.nl