Deel 174

Amsterdam Oud Zuid 6

Woensdag 5 oktober 2022

Oud Zuid is een deel van Amsterdam dat veel openbare kunst kent. Een van de belangrijke wegen is de Apollolaan, die van het Muzenplein doorloopt naar het Olympiaplein. Een echte brede laan met een groene middenberm. De ader van ArtZuid waar ik al over heb bericht, maar rond deze laan en in het verlengde ervan is nog veel meer kunst te zien. Aan de laan zijn diverse hotels gevestigd, maar ook juristen en de vastgoedsector hebben deze laan ontdekt.

Op de hoek van de Apollolaan en de Breughelstraat staat het Delphi hotel met een opvallend hoekbeeld van een staande Vrouw met vogel en slang. Dit granieten beeld dateert uit 1929 en is gemaakt door Anton Rädecker. Bij het portiek zijn ook enkele maskers te zien. Rädecker (1887-1960) was vooral actief in Amsterdam en heeft net als collega’s Hildo Krop en Jaap Kaas veel kunstwerk in de Amsterdamse Apollobuurt gemaakt. Hij assisteerde zijn broer John bij het maken van het Nationaal Monument op de Dam. Ook een derde broer (Willem) was beeldhouwer.

Verzetsgroep is een van de vele monumenten in Amsterdam die verwijzen naar de Tweede Wereldoorlog. Dit beeld uit 1952 is gemaakt door Jan Havermans. In de voet is een tegel gelegd met de betekenis van dit bronzen kunstwerk.

Hier op de hoek van de Apollolaan en de Beethovenstraat zijn door de Duitsers zonder vorm van proces 29 gevangenen uit het Huis van Bewaring aan de Weteringschans gefusilleerd op 24 oktober 1944.

Havermans heeft drie mensen uitgebeeld, waarmee hij geprobeerd heeft het verzet een gezicht te geven. Drie mensen die beseffen dat zij gevaarlijk werk hebben gedaan, maar ook zo verschillend. Zo gaat er van de rechter figuur berusting uit, staande voor het vuurpeloton weten dat het afgelopen is. De middelste man ziet onverschrokken de dood in de ogen, terwijl de linker figuur alles over zich heen laat gaan in de wetenschap dat hij dapper gestreden heeft tegen de vijand en zijn einde nabij is.

In een plantsoen aan de Apollolaan staat het verweerde beeld van Maja. Dit is de naam van de Romeinse godin van de vruchtbaarheid. Het beeld is al in 1930 gemaakt door  Frans Werner, die in 1879 in Amsterdam is geboren en daar in 1955 is overleden.

De zittende vrouw heeft een kind op haar knie en mogelijk een tros druiven op haar schouder. Maar mede door de tijd en het weer die invloed hebben gehad op het materiaal, is dat niet goed zichtbaar meer.

Jan de Baat was een Nederlandse beeldhouwer en edelsmid, die in 1921 is geboren in Standdaardbuiten en overleden is in 2010 in Amsterdam. Tijdens de Tweede Wereldoorlog leerde hij zichzelf beeldhouwen waarbij hij vooral keek naar het werk van kunstenaars als Marino Marini, Henry Moore en Ossip Zadkine. Zijn verworven kennis gaf hij door aan anderen. Eind jaren tachtig was hij bijvoorbeeld hoofddocent beeldhouwen aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam.

In zijn leven heeft De Baat diverse beelden van paarden gemaakt, maar de meeste bekendheid verwierf hij met zijn stalen Amsterdam dankt zijn Canadezen uit 1980. Op 5 mei van dat jaar trokken Canadezen over dezelfde route als in 1945 Amsterdam binnen. De Canadese luitenant-kolonel Bell Irving onthulde samen met toenmalig burgemeester Wim Polak dit monument.

Het beeld geeft een wapperende wimpel weer, die oprijst uit het gras. Het uitwaaieren van dit staal is symbolisch voor de toekomst en de in 1945 herstelde bewegingsvrijheid voor de Amsterdamse en Nederlandse bevolking.

De Hildo Kropbrug is de verbinding van de Apollolaan met het Muzenplein en is ontworpen door Piet Kramer. Het is eigenlijk een dubbele brug, want na een tussenstukje volgt nog de Muzenbrug. Aan de zuidzijde van de Hildo Kropbrug staan twee brugpijlers met beeldhouwwerken van de Amsterdamse stadsbeeldhouwer Hildo Krop.

Voor deze twee beelden hebben net als voor de beelden op de Lyceumbrug, die ik in Oud Zuid 5 heb laten zien, Johan en Helen Krop model gestaan. Meisje in boot en Jongen in boot zijn uit 1931.

De kinderen zijn in hun puberjaren afgebeeld en liggen ieder op de voorplecht van de boot. Zij proberen het vaartuig in de goede richting te sturen, als symbool voor hun leven die een eigen richting opgaat. Een mooie afsluiting voor dit deel.

 

 

centraal

 

terwijl ik haar druiven pluk

het vruchtvlees goed laat smaken

verdwijnt zij in de verte met

het kind en moet de eindjes

bij elkander schrapen

 

geen tijd voor potverteren

het is de tijdgeest van

ons leren dat er meer is in

het leven van alledag en daarin

vormt zij het middelpunt

 

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       Inleiding – wikipedia

2.       Apollolaan – amsterdam-kunstwacht.nl – wikipedia

3.       Apollolaan – buitenbeeldinbeeld

4.       Apollolaan – amsterdam-kunstwacht.nl

5.       Hildo Kropbrug – timswings.nl

6.       Hildo Kropburg – timswings.nl