Deel 156

Almere – De Kemphaan

Woensdag 1 juni 2022

Klaar is geen enkele stad en Almere al helemaal niet. Steeds een stapje verder, steeds een stukje verder. Zowel meer als minder. In het bosgebied van Almeerderhout ligt Stadslandgoed De Kemphaan. Hier hebben ooit mensen een proefmoestuin gehad om te ontdekken of dat iets voor hen was. Via onder andere Staatsbosbeheer is dit uitgegroeid tot het Stadslandgoed de Kemphaan, met een kinderboerderij, informatiecentrum, parklandschappen en bosgebied. Stichting AAP, Almere Jungle, een boerderij, een natuurcamping en een klimbos maken onder adere deel uit van dit terrein.

In 2003 is hier het kunstwerk The Bridge of Life geplaatst. Stichting Floriade heeft tijdens de wereldtuinbouwtentoonstelling van 2002 in Haarlemmermeer in haar kunstplan enkele beeldhouwwerken opgenomen. Een van die werken was dit object gemaakt door Frank Gude. Een jaar na dato is het werk door USG Capicity cadeau gedaan aan burgemeester Hans Ouwerkerk, die op 1 juli 2003 afscheid nam als burgemeester van Almere. De brug werd toen geplaatst aan de Kemphaanlaan, waar het de poort vormt naar het speelbos. Tijdens die Floriade hebben ook een aantal windschermen met levensgrote portretten deel uitgemaakt van deze brug. Op De Kemphaan zijn die niet meer terug te vinden.

Volgens de maker van het kunstwerk staat de brug symbool ‘voor het leven. Een op het eerste gezicht chaotische situatie, die altijd weer door een bepaalde rangorde tot een orde hersteld wordt.’ Gude is geboren in 1950 in Amsterdam en is vooral bekend als schilder.

Onder de titel Zilver op water is in januari 2022 een tentoonstelling van moderne kunst gehouden, waarbij de kunstwerken in het water van het landgoed zijn geplaatst. Een maand eerder waren de werken al te zien in het Zilverpark in Lelystad. Alle werken zijn verlicht, zelf heb ik ze bij daglicht bezien.

Het eerste werk Ode aan het landschap is van Mannie Krak, die haar inspiratie haalde uit de rechte lijnen in het Flevolandschap, maar ook in de bossen zijn veel bomen in rechte lijnen geplant. Die bomen zie je terug vanuit een bepaalde hoek, maar krijgen een gezicht vanuit een andere kant.

Zelf loop ik, dwars als ik vaak ben, tegen de gewenste looprichting in. Foktje Doornbos heeft haar werk geen titel meegegeven. Zij maakt veelvuldig gebruik van recyclebaar materiaal. Voor dit object is Doornbos uitgegaan van de polder die ruimte biedt om te bouwen en te gebruiken als redmiddel voor de concumptiemaatschappij. Doornbos woont en werkt in Almere, waar zij met talloze materialen werkt, schildert en bovendien ook les geeft.

Behalve kunstenaar is Mira Ticheler ook docent. ‘Met mijn werk wil ik mensen een andere realiteit bieden dan die waarmee ze dagelijks te maken hebben’, zegt Ticheler ‘Vaak vormt een vraagstuk of een verhaal de aanleiding voor een nieuw ontwerp.’ Haar Flarden bestaat uit impressies van de silhouetten van vijftig kinderen waarmee zij wilde samenwerken. Op haar schip staan zeilen, die door kinderen zelf zijn gemaakt van hergebruikt plastic, oude patatvorkjes en diverse onderdelen van onder andere fietsen.

Erik Fakkeldijk behoort tot een groep jeugdige kunstenaars, die vaak met elkaar tot nieuwe ideeën komt en elkaar versterkt. Één van de regelmatig terugkerende thema’s in zijn werk is dieren. Ook voor deze tentoonstelling heeft hij zijn inspiratie in de natuur gevonden. ‘Wat ik altijd een prachtig beeld heb gevonden en wat voor mij het landschap van de polder verbeeld, zijn de groepjes Reeën die vaak bij zonsopkomst en zonsondergang te zien zijn aan de randen van akkers en open velden in de polder’, geeft Fakkeldijk aan.

Ruimtewerk is de bedrijfsnaam waaronder Jurrian van den Haak zijn werk realiseert. Hij behoort bij de eerste bewoners van de wijk Oosterwold in Almere en voelt zich aan de rand van deze gemeente helemaal thuis. Toen hij werd gevraagd mee te doen aan Zilver op water dacht hij meteen aan de talloze buizerds in Flevoland. Vooral een Buizerd in duikvlucht maakt veel indruk. En wat de kijker wil zien? Hij maakte zijn object van wilgentenen, met daarbinnen een houten constructie die alles bijeen houdt. Led-verlichting (met accu) zorgt voor het nachtelijk licht. Het geraamte is beplakt met lampionpapier en weerbestendig gemaakt met expony coating.

Ik houd van de maan en die houdt van mij. Wil vom Kothen, heeft de maan gemaakt van polyester. Het betreft een halve bol van 120 centimeter met daaraan gekoppeld een drijvende weg met een rij windturbines tot aan de einder. Horizon geeft een waar beeld van de polder en bij het bekijken van fotomateriaal van deze tentoonstelling word ik bijna jaloers op de mensen die dit in de avondlucht, in het donker, hebben vastgelegd. De reflectie in het water geeft mij een bijzonder gevoel. Op deze ochtend zie ik daar helaas te weinig van terug.

Robert Roelink krijgt van mij de afsluiter van dit hoofdstuk. Hij noemt zichzelf regelmatig een kunstnomade, die diverse materialen gebruikt om thema’s als milieu, verlaksing, democratie en economische waarden aan de kaak te stelen. Met zijn uitspraak ‘Er kan ook niets zijn’, in mijn gedachten kijk ik naar Melting landscape. De opwarming van de aarde baart menigeen zorgen, smeltende ijsbergen en wat doet dat met de ijsbeer? Anderzijds bedenk ik ook dat hier onder mijn voeten, dit landschap, ooit helemaal bedekt was met ijs. En wat voor moois hebben wij hier voor teruggekregen.

 

Het landschap

 

verzilting

versmelting

opwarming

 

het ijs maakt plaats

zakt weg in het moeras

de beerput van toen

wordt nu geleegd

 

het landschap

maalt traag met de wieken

een stortvloed van ijs

en de Maan

voegt niets toe

 

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.      1. Inleiding – wikipedia

2.      2. Gude – flevolanderfgoed.nl

3.    3.   Krak – zilveropwater.nl

4.    4.   Doornbos – foktjeverhoef.nl

5.    5.   Ticheler – almira.nl – zilveropwater.nl

6.    6.   Fakkeldijk – zilveropwater.nl

7.    7.   Haak – jurrianvandenhaak.nl – zilveropwater.nl

8.    8.   Kothen – zilveropwater.nl

9.    9.   Roelink – kunstdrift.nl – zilveropwater.nl