Deel 132

Heeerhugowaard 2

Woensdag 8 december 2021

Mijn vierde poëtische bezoek aan Heerhugowaard gebruik ik voor een wandeling. Niet rechtstreeks naar de bibliotheek, waar Schrijvenswaard bijeenkomt, maar via een dwaaltocht op zoek naar beelden, kunst in de openbare ruimte. En soms dus ook gewoon voor een leuk plaatje, iets wat geen kunst is maar wel doordacht is en voor mij de moeite waard is om te tonen. Als voorbereiding heb ik wel een lijstje van straatnamen en objecten gemaakt, maar geen route. Ik loop dus lukraak rond en kijk bovendien niet in mijn boekje, daardoor duurt het geruime tijd voor ik mijn gsm gebruik om leuke dingen op de plaat te zetten.

Vrij als een vogel – vogelvrij is het eerste kunstwerk dat ik zie tijdens mijn wandeling. Dit werk staat op een parkeerterrein tussen appartementengebouwen aan de Mahatma Gandhihof. Het is een werk van Roland de Jong Orlando, in 1961 geboren in Schijndel. Hij kreeg zijn opleiding aan de Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg en vervolgens de Hogeschool voor de Kunsten in Amsterdam. De kunstenaar woont en werkt tegenwoordig in Burgerbrug. Het kunstwerk staat op een stenen sokkel. met daarop een plaquette.

Het is gemaakt van staal en bestaat uit een bol met daaraan een zestal gebogen blauw geschilderde staven, die vrijheid symboliseren. Het kunstwerk is een geschenk van de woningbouwvereniging aan de omwonenden die in hofjes wonen met namen die aan ‘vrijheid’ refereren.

Aan de Plutolaan staat de lagere school De Kleine en Grote Beer. Op de muur een aardige muurtekening van twee beren, die gecombineerd worden met het sterrenbeeld van de beer. Het geheel tovert bij mij een glimlach rond de mond. Meer is het niet.

Op de hoek van de Van Foreeststraat en de Bickerstraat staat Centrum 31, een cultureel verzamelpunt, dat sinds 2013 hier is gevestigd in een voormalig schoolgebouw. Aan de muur hangt een bronzen beeld Uitvliegende vogels, gemaakt door Gerard van der Leeden. Deze beeldhouwer is geboren in 1935 in Hengelo en werd na de Tweede Wereldoorlog naar Zwitserland gestuurd om aan te sterken. Vanaf 1951 studeerde hij aan de Academie voor Kunst en Industrie in Enschede en verhuisde daarna naar Amsterdam, waar hij studeerde aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten bij Piet Esser. In die periode reisde hij veelvuldig naar Italië, waar hij zijn vrouw de Zwitserse schilderes Charlotte Kruymel leerde kennen. Om iets bij te verdienen tekende Van der Leeden de strip Pinkie Pieter. Sinds 1959 woont hij in Bergen en werkt onder de naam Deukalioon.

Bij de Dionysiuskerk aan de Middenweg staat het beeld van Paus Johannes Paules II. Popie Jopie, zoals deze Poolse paus werd genoemd in het satirische televisieprogramma Pisa, bezocht in 1985 enkele dagen Nederland. Echt welkom was hij niet bij een groot deel van de bevolking. Toch werd in 2006, een jaar na zijn overlijden, in Heerhugowaard een beeld onthuld ter nagedachtenis aan deze paus. Het beeld is gemaakt door Mario Succuro. Deze Italiaanse beeldhouwer is afkomstig uit Fiore. Het beeld is een geschenk van de gezamenlijke leerindustrieën uit Santa Croce sull’Arno in Toscana.

In de vorige aflevering over Heerhugowaard heb ik beloofd dat ik terugkwam op Muzikale verbinding van drie pleinen. Bijna identiek aan het gelijknamige werk op het Stationsplein staat ook op het Raadhuisplein een werk van Adriaan Rees. Minder opvallend, minder vrij, bijna deel uitmakend van een winkel. In een strak frame, verwijzing naar de vroegere klokkentoren op dit plein, hangt een carillon van negen klokken en een figuur. Ditmaal een boer die symbool staat voor het vroegere agrarische karakter van Heerhugowaard. De bronzen boer beroert met zijn dorsvlegel de eerste klok. De maker, Rees, is niet alleen kunstenaar, maar ook docent aan academies en universiteiten in ons land, Duitsland, Finland, Verenigde Staten, Japan en China. Tevens kunstadviseur voor enkele steden en instellingen.

Op een andere hoek van het Raadhuisplein, een beetje weggestopt staat een natuurstenen beeld van Theo Mulder. Deze beeldhouwer is in 1928 geboren in Haarlem en in 2017 overleden in het Rosa Spierhuis in Laren. Mulder was een leerling van Mari Andriessen met wie hij bevriend raakte. Beiden waren betrokken bij de oprichting van Ateliers’63. Zijn inspiratie haalde Mulder meestal uit zijn directe omgeving.

Het kunstwerk Moeder en kind kreeg in 1966 een plekje op het Raadhuisplein ter gelegenheid van de opening van het toenmalige gemeentehuis op dit plein. Terwijl ik daar was vertelde een vrouw dat zij dit beeld absoluut niet mooi vond. Over smaak valt nu eenmaal niet te twisten. Mij vallen een paar dingen op. De zittende vrouw, het staande kind, waardoor de twee figuren bijna even groot zijn. De grote handen van de vrouw. En, zoals reeds gezegd, het is een beetje weggeduwd.

Aan de Korte Dreef staat voor mij het laatste kunstobject van deze serie. Aangewezen door de vrouw die moeder met kind niet mooi vond. Op een vierkante sokkel staat geschreven: ‘1940 O Heer redt ons 1945’. Dit is het Oorlogsmonument van Heerhugowaard en dateert van 1951, en hier wordt ieder jaar op 4 mei de herdenking gehouden.

Het bronzen kunstwerk betreft een bootje met daarin Christus en een aantal discipelen die bidden en smeken. Geen tafereel dat je zo snel aan slachtoffers van de oorlog verbindt. En al evenmin aan strijd tegen een overheerser. De tekst onder het beeld moet dat goed maken.

Het monument is gemaakt door Henk Etienne een beeldhouwer en medailleur die in 1895 is geboren in Delft en overleden is in 1968 in Den Haag. Zijn eerste kunstwerken betroffen paardengroepen in terracotta, waarna hij veelvuldig werd betrokken bij restauraties van gebouwen als gevolg van stages bij beeldhouwateliers.

In 1957 werd hij aangesteld tot wetenschappelijk ambtenaar bij de TH in Delft op de afdeling Architectuur en Beeldhouwkunst. Na zijn pensionering opende Etienne in Den Haag een eigen atelier.

 

Moeder en kind

 

het tafereel is velen zo bekend

een moeder met haar kind

het samenzijn is dat hen bindt

voor beiden het dagelijks moment

 

in alle vroegte wordt het kind verwend

haar liefde maakt voor eeuwig blind

en is diep in haar hart gepind

in alles is zij zeer clement

 

het denkbeeld van hoe het toen was

zijn liefde liep in haar lijf over

zij liepen samen in de pas

 

nu denkt zij aan hem als een uitslover

zijn liefde bleek zo dun als vlas

hij is niet anders dan een hartenrover

 

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       Inleiding - eigeninformatie

2.       Mahatma Gandhihof – galeries.nl – heerhugowaardopdekaart.nl

3.       Plutolaan – eigen informatie

4.       Bickerstraat – wikipedia

5.       Middenweg – wikipedia

6.       Raadhuisplein – heerhugowaardopdekaart.nl – wikipedia

7.       Raadhuisplein – wikipedia – heerhugowaardopdekaart.nl

8.       Korte Dreef – heerhugowaardopdekaart.nl – wikipedia