Deel 121

 ArtZuid 2021 11

Woensdag 22 september 2021

Voor deze aflevering van de tentoonstelling ArtZuid 2021 in Amsterdam volg ik de Apollolaan vanaf de Willem Witsenstraat terug richting het informatiecentrum aan de Minervalaan, waarbij ik de Apollolaan aan mijn rechterzijde houd. De Willem Witsenstraat is vernoemd naar een Nederlandse schilder, etser, graficus, fotograaf en schrijver. Hij stamde uit een welgestelde familie en groeide op aan de Prinsengracht. Witsen was enkele jaren bestuurslid van de kunstenaarsvereniging Sint Lucas en werd later lid van Arti et Amicitiae.

Ik begin deze aflevering met Appropriation Apropos. Dit kunstwerk is van de in 1970 in Willemstad (Curaçao) geboren David Bade. Van hem heb ik eerder Calimero laten zien, dat onderdeel uitmaakt van de Haagse sokkelgalerij. Lange tijd hield deze kunstenaar een eigen blog bij waarin hij inging op zijn eigen werk.

Bij dit kunstwerk uit 2021 vallen mij enkele zaken meteen op. Bade heeft het geheel in onze driekleur gestoken. En hij heeft gebruik gemaakt van een bok, een ouderwets turntoestel, en daarmee grijpt de kunstenaar terug naar een thema dat hij wel vaker gebruikt: sport.

Bade voegt daar wel de nodige spot aan toe. Ik bekijk nadrukkelijk het schoeisel, de broek en de hoodie, inclusief het lege hoofd. En dat heb ik het nog niet over de sprong zelf gehad. Een ding weet ik wel een turnjury zal hier geen tien voor uitdelen.

Ik arriveer vervolgens bij een vijftal bustes van Anne Wenzel. Deze kunstenares is in 1972 in het Duitse Schüttorf geboren en woont en werkt in Rotterdam. Veel van haar werk heeft een Duitse achtergrond, een verwijzing naar heldendom en het tegenovergestelde.

In Damage Goods, gemaakt van keramiek, grijpt Wenzel terug naar de verschrikkingen van de oorlog. Niet naar de Tweede Wereldoorlog, waarin haar opa voor de nazi’s in Rusland heeft gevochten, maar naar die van 1914-1918. Zij wordt daarbij geïnspireerd door Krieg dem Kriege! uit 1924, een fotoboek van de schrijver Ernst Friendrich. Met dit boek hoopte Friedrich dat mensen het oorlogsgeweld voor goed zouden afzweren.

Op haar beurt maakte Wenzel diverse bustes van hoge militairen. Geen eerbetoon aan, maar verminkte mannen. Bovendien besmeurd waarmee zij hen hun heldenstatus afneemt en hun mannelijkheid aan de kaak stelt.

Tijdens mijn eerste wandeling over deze uitgebreide tentoonstelling heb ik al kennisgemaakt met Big Sister. Langs de Apollolaan staan een aantal zusjes: Sisters. Ik zie dezelfde dikke zolen, armloos zijn zij, en in beweging.

Behalve dit viertal (inclusief die aan de Minervalaan) heeft Marieke Bolhuis nog talloze van deze Sisters gemaakt. Een familie die inmiddels is uitgegroeid tot een veertigtal strijdbare dames.

Rob Voerman is in 1966 geboren in Deventer en woont tegenwoordig in Arnhem. Hij studeerde aan het Constantijn Huygens in Kampen en aan de Noorse Vestlandets Kunst Akademie in Bergen. Hij heeft zich ontwikkeld tot een veelzijdig kunstenaar, wiens werk inmiddels de gehele wereld is overgegaan.

Speciaal voor ArtZuid maakte Voerman de installatie ICE (In Case of Emergency). Het past in zijn oeuvre, dat bestaat uit kunstwerken met een maatschappij kritische ondertoon. Hij steekt regelmatig het waarschuwende vingertje op naar het kapitalistische geldsysteem, gebrek aan democratie en het verval van de aarde. Met alleen waarschuwen ben je er niet. Voerman probeert er zelf ook iets aan te doen. Voor filantropische veilingen stelt hij werk ter beschikking. En voor herbebossingsprojecten zamelde hij geld in.

Ik kijk ondertussen naar ICE en lees zijn woorden: ‘Mijn werk staat centraal in de samenleving, het stelt zich voor en reflecteert erover. Daarnaast hoop ik dat mijn werk kan dienen als bron van verandering – hoe klein ook.’

Ik ben terug op het beginpunt van de vorige aflevering en loop langs het Hilton terug naar de Willem Witsenstraat, die ik oversteek voor het laatste kunstwerk van dit verhaal. En weer staat De Denker centraal in het slotstuk.

The Thinker is  in 2018 gemaakt door Joseph Klibansky. Deze Nederlandse kunstenaar heeft dit werk in brons gemaakt in 2018 en heeft dit werk in diverse maten uitgebracht. Het exemplaar hier op deze tentoonstelling is ruim drie meter hoog.

Klibansky heeft dankbaar teruggegrepen op het werk van Rodin, dat uit 1880 komt. Hij heeft zijn denker gepositioneerd in de huidige tijd waarin sociale media en technologie een grote vlucht hebben genomen. Een tijd waarin ruimtereizen niet langer alleen maar om het onderzoeken en ontdekken gaat, maar ook de commerciële kant opgaat.

 

uitvergroten

 

ik denk en weet

niet alles is goud

niet alles blinkt

ook al overgieten wij het

en smeren het uit

strijken het

vergroten het uit tot

het zweeft

 

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       Inleiding – wikipedia

2.       Bade – badeblog.wordpress.com – ArtZuid

3.       Wenzel – annewenzel.nl – ArtZuid

4.       Bolhuis – ArtZuid

5.       Voerman – robvoerman.nl

6.       Klibansky – josephklibansky.com