Deel 113

ArtZuid 2021 3

Woensdag 28 juli 2021

Minerva staat voor het verstand, de vindingrijkheid van de menselijke geest en van de wijsheid. Daar is later een beschermende rol van steden en burchten aan toegevoegd. Als ik om mij heen kijk weet ik niet of veel bewoners daar geloof aan hechten. Een beveiligingsbedrijf is bezig een woning nog beter te beveiligen. Kennelijk vertrouwen de bewoners niet allemaal op de beschermende macht van de Romeinse godin en hebben zij een dosis wijsheid meegekregen in deze snel veranderende wereld, beschermen zij zichzelf of laten dat door anderen doen.

Hier aan de Minervalaan ga ik verder met de derde aflevering van ArtZuid 2021. Carin Scholten is in 1963 geboren en werkt aan de rand van Amsterdam. Zij is op deze biënnale vertegenwoordigd met Paradise Regained II. Met dit werk bouwt zij voort op haar manier van werken waarbij zij klassieke werken heeft omgezet in een eigen authentiek beeld. Niet alleen laat Scholten in haar werk zien wie zij is, maar ook waardoor zij wordt geïnspireerd.

Elementen van fabels en mythen versmelten op bijna natuurlijke wijze. Waar is iets werkelijkheid en waar wordt het fantasie. Bij mij roept dit beeld iets melancholieks op, maar ook is het luchtig en zorgzaam.

Iets verderop staat Paradise Regained I uit dezelfde serie van Carin Scholten, die na een studie letteren in New York en London studeerde en werkte. Haar beelden bij ArtZuid zijn afkomstig uit 2021 en gemaakt van messing en vervolgens met goudverf beschilderd.

De titel van het object is een verwijzing naar een gedicht van John Milton uit 1671. Zij hoopt dat er een nieuwe wereld ontstaat waarin mensen en dieren in balans samen kunnen leven.

Sita Bandringa is in 1944 geboren in Meppel en begon als pottenbakster bij Anno Smith in Groningen. In deze stad volgde zij een opleiding bij Minerva en gaf zelf enige tijd les aan een school voor handenarbeid. Tijdens een reis door Azië maakte Bandringa kennis met het Japanse keramiek en werkte een tijdje op het eiland Kyushu.

In de jaren ’80 maakte Bandringa de overstap naar ander materiaal en groter werk. Haar Vleugels is afkomstig uit 1996 en is eigendom van de gemeente Assen, de plaats waar de kunstenaar sinds 2011 woont en werkt. In 2004 werd dit kleurrijke werk van cortenstaal, dat op de rotonde van de Europaweg West en de Ter Aardseweg stond, door lezers van het Dagblad van het Noorden uitgeroepen tot mooiste kunstwerk van Assen.

In een atelier in Hooghalen is Vleugels speciaal voor ArtZuid ontdaan van de graffiti waarmee het was bespoten., Nadat het staal was geschuurd en gepolijst werd het opnieuw in felle kleuren gespoten.

Shine, van rvs gemaakt, is afkomstig van Ronald Westerhuis. Deze kunstenaar is in 1971 in Tiel geboren en werkt vanuit Zwolle, maar ook heeft hij een atelier in Shanghai. Zijn voorliefde voor staal is vermoedelijk ontstaan in de periode dat hij op een booreiland in de Noordzee werkte. Westerhuis, die ook de maker is van het nationaal monument MH17, maakte speciaal voor ArtZuid Shine. Een fraaie bol waarin ik mijzelf weerspiegeld zie.

En dan beland ik bij Nel van Lith. Deze beeldhouwster is geboren in 1932 in Blaricum als dochter van de beeldhouwer Hubert van Lith en de schilderes Nel Klutman. Op de Rijksakadamie van Beeldende Kunsten in Amsterdam kreeg zij les van Piet Esser. Haar beeld Het beest maakte zij in 1971 en maakte deel uit van de tentoonstelling Monumentale beeldhouwkunst en kleinplastieken, dat in 1974 in het park Jagtlust in Bilthoven werd gehouden.

Het beeld verhuisde hierna naar het Eendrachtspark in Geuzenveld Amsterdam. Mede door verwering van het muschelkalk gaan langzaam enkele details verloren. Van dit beeld is ook een kleiner bronzen exemplaar gemaakt, dat aanvankelijk op het Lambertus Zijlplein zou worden geplaatst. Dat kleinere exemplaar is in het bezit van het Stedelijk Museum. Het beeld heeft wel iets weg van de Sfinx van Gizeh.

Twee jaar eerder maakte Nel van Lith de Gewichtheffer. Het beeld staat symbool voor haar leven, zo heeft de kunstenares aangegeven: ‘De gewichtheffer kan geen hoogte krijgen.’ Dat heffen, dragen is een thema dat vaker in haar werk is terug te zien. Ook Het Beest sluit daarop aan.

Haar leven is zeker niet altijd gemakkelijk geweest. Zo verongelukte in 1965 haar echtgenoot Adam Jansma en dat heeft zeker invloed gehad op haar werk. ‘Aanvankelijk maakte ik alle vormen rond. Op een gegeven moment dacht ik, het leven is hard en scherp. Ik ga het niet meer afronden.’

Een derde kunstwerk van de hand van Nel van Lith volgt. Zittende vrouw is gemaakt uit peperino steen, een variant van het tufsteen en komt uit de omgeving van het Italiaanse Viterbo en geeft na bewerking een grijs beeld. Maar dat weerhoudt Van Lith niet om ermee te werken. ‘Zoals een vulkaan een deel van het binnenste uitbraakt, zo is de beeldhouwer een uitlaat van het binnenste van de mensen. Zoals basaltlava de gestolde hete aardse soep is, zo is een beeld een gestelde vorm van het menselijk innerlijk’, zo kijkt de kunstenares naar haar objecten. Hans Redeker omschrijft haar in Hedendaagse portretkunst in Nederland haar als ‘een echte hakster, die het liefst de meest harde en edele gesteente zocht om van buiten naar binnen toe te werken.’

Apotheose

 

van binnen naar buiten

of is het andersom

ertussendoor en sluiten

 

een draai een keer

en weer een beest

gebeten door ach nee

 

ik probeer te fluiten

maar het lukt mij niet

en dus een schreeuw en dan

 

het doek dat valt voor

het dier dat opzij stapt

en mij de kans geeft tot

 

de apotheose van

iets wat rond en scherp is

de giftige afsluiting

 

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       Inleiding – wikipedia

2.       Scholten – carinscholten.com – art-020.com

3.       Scholten – ArtZuid

4.       Bandringa – wikipedia - iloveassen.nl

5.       Westerhuis – wikipedia

6.       Van Lith – wikipedia

7.       Van Lith – ArtZuid

8.       Van Lith – nelvanlith.nl - ArtZuid