Deel 80

Hilversum 2

Woensdag 9 december 2020

In de eerste aflevering over Hilversum ben ik ingegaan op Hilversum Mediastad en ik merk dat ik steeds meer afstand neem van de gedrukte media en vooral van de Mediastad. Er zijn mensen die in deze Gooise gemeente een hoog Dudok-gehalte zien. Ik moet ze daarin gelijk geven. Een groot deel daarvan is terug te voeren op het feit dat Willem Dudok (1884-1974) in 1915 in dienst van de gemeente trad. In 2016 is dat feit herdacht met de komst van een beeld. Dat komt op het Marktplein (Langgewenst) en niet bij het raadhuis, dat door Dudok is ontworpen of nog aannemelijker in het parkje naast het gemeentehuis, het parkje dat zijn naam draagt.

Zelf start ik voor deze aflevering bij dat raadhuis waar ik in 1974 ben getrouwd. Naast het raadhuis aan de Koninginneweg staat het beeld Fjordenpaard van Gabriël Sterk, die in Australië is opgeleid en zijn studie in Amsterdam voltooide. Tegenwoordig woont hij in Frankrijk. Dit beeld is een geschenk van de toenmalige V&D na de heropening van het Hilversumse filiaal in de Kerkstraat. Een beeld met dezelfde titel is trouwens ooit in Breukelen van de sokkel getrokken en gestolen.

Het beeld Fjordenpaard inspireerde de dichter Anton Gerits tot het volgende gedicht dat werd gepubliceerd in het papieren huis-aan-huis-orgaan van Dichtbij.


Fordenpaard

 

Alsof hij zich herinnert, helder,

getekend in verleden beelden

de grassen tussen morenenpuin

en dat hij samen was met hen

wier schaduw hij nu niet meer ziet

met wie hij niet meer draven kan

één windvlaag, één node wil

herkenbaar nog uit het verstild

gebaar waarmee hij ingekeerd

stilstaande hier in leven blijft

en niets hem meer bewegen kan

dat licht waarin hij wordt gezien.


 

Van Sterk staan diverse beelden in Hilversum. Het beeld Giacomo Casanova, ook omschreven als De Acteur, staat aan de andere kant van het Raadhuis in het Dudokpark.


Park is misschien een te groot woord. Dudok wordt met dit stukje groen in ieder geval tekortgedaan. Wel staan er meerdere beelden op redelijk korte afstand van elkaar en dat maakt het voor mij weer zeer aantrekkelijk om er even rond te struinen. Voor dit beeld maakte Sterk gebruik van bestaande portretten van Giacomo Girolamo Casanova, die bekend stond als vrouwenversierder. Sterk is in 1942 in Vleuten-De Meern geboren en begon zijn opleiding aan de Royal School of Arts in Adelaïde. Daarna kreeg hij les van Piet Esser en Paul Gregoire bij de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam. In 1979 trok Sterk naar Australië en kwam acht jaar later terug en woont sinds 1987 in Frankrijk.


Het eerste beeld in dit parkje is Vogels van Eric Claus, een geboren Haarlemmer die talloze prijzen heeft gewonnen, maar ook ontworpen. Ook dit is in brons uitgevoerd, zoals de meeste beelden, die ik op mijn beeldenstrooptocht door Hilversum ontwaar.


Ik noem als afsluiting van de beelden nog Jongen met bokje door de beeldhouwster Ton Sondaar-Dobbelmann, geboren in Rijswijk en overleden in 2000 in Loenen aan de Vecht. Ton Dubbelman studeerde net als Sterk in Amsterdam en trouwde in 1930 met haar klasgenoot Bertus Sondaar. Zij vestigden zich in 1932 in Gif-sur-Yvette, waar ook hun oud-klasgenoot Kees Schrikker woonde. In 1936 verhuisden ze naar Loenen en hielden het huis in Frankrijk aan als zomerverblijf. Het beeldje van Jongen met bokje verdwijnt bijna in de groene achtergrond van tuinen. Zeker op een wat sombere dag. En dat maakt het ook weer bijzonder.


Dat verdwijnen in de omgeving vond ik ook bij het laatste object dat ik ontwaar bij het raadhuis. Of beter gezegd, waar die steen voor staat, of ligt. De datum 5 mei 1945 spreekt inderdaad boekdelen: de bevrijding uit de klauwen van Nazi-Duitsland. Die steen ligt dus aan de voet van de Vrijheidsboom, een stil monument. Die boom valt nauwelijks op en zonder die steen was ik er ook zomaar aan voorbij gelopen.


De Gooise bevolking heeft het soms hoog in de bol, voelt zich meer dan de polderbewoners, maar zet zich ook af tegen stedelingen. En Hilversum speelt daarbij graag de baas en flirt regelmatig met andere gemeenten zoals met de fusiegemeente Wijde Meren maar ook met een andere fusiegemeente, Stichtse Vecht, en allemaal in de hoop op schaalvergroting. De kei op het pleintje van de ’s Gravelandseweg is voor mij symbolisch voor dit gedrag. Die kei zelf vormde ooit de grens tussen Hilversum en Laren en werd in 1916 op de Westerheide bij de aanleg van een fietspad. De steen werd voor tien gulden gekocht en naar het centrum van de gemeente gebracht. Sinds 2007 ligt de kei naast de kiosk op het pleintje. De zwerfkei is oorspronkelijk afkomstig uit Scandinavië en tijdens de voorlaatste ijstijd in het Gooi terechtgekomen. Er is naar die kei, die ook wel De Zwerver wordt genoemd, zelfs een kunstprijs genoemd, een prijs die aan jonge talentvolle Gooise kunstenaars wordt uitgereikt. En mede daarom krijgt het een plaatsje in deze serie van Beeldbepalend.


 

De Acteur

 

Wie loopt daar met zijn hoofd

onder de armen

is dat een waardig portret

voor Gooise dames

op zoek naar een zacht bed

of blijkt alras

dat hier een toneelspeler

zich aanbiedt

voor het verwarmen

van de Gooise matras

 

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       Inleiding – wikipedia – De Gooi en Eemlander

2.       Koninginneweg – vanberkelbeelden.wordpress.com – Dichtbij

3.       Dudokpark – wikipedia – vanberkelbeelden.wordpress.com

4.       Dudokpark – wikipedia

5.       Dudokpark – wikipedia – vanderkrogt.net

6.       Gerardus Gullaan – tracesofwar.nl

7.       ’s-Gravelandseweg – wikipedia – De Gooi en Eemlander

Reacties

Populaire posts van deze blog

Beeldbepalend 249

Beeldbepalend 239

Beeldbepalend 214