Deel 53

Laren NH

Woensdag 3 juni 2020

Nog is Laren een zelfstandige gemeente en ik heb het dan over het dorp dat in het Gooi ligt. Wel is dit dorp met de buurgemeenten Blaricum en Eemnes een ambtelijke overeenkomst aangegaan, ambtelijk gefuseerd. De ambtelijke activiteiten vinden plaats onder de zogenoemde BEL-paraplu en vinden plaats vanuit Eemnes, waar een gezamenlijk gemeentehuis is gebouwd. Laren en Blaricum hebben wel een pand aangehouden waar de burgemeester zetelt en waar eventueel vergaderd kan worden door het bestuur.

In april 2020 heb ik een fietstocht naar dit dorp gemaakt voor een aantal afleveringen van Beeldbepalend. Ik start deze serie met een kunstwerk van de Nederlandse beeldhouwster Margot Hudig-Heldring. Zij is in 1919 in Englewood (New Jersey) geboren en overleed in 2006 in Laren. Hudig leerde het beeldhouwen van Jan Bronner aan de Rijksakademie in Amsterdam.

Dit werk in hardsteen is vermoedelijk uit haar latere periode, want voor 1996 werkte Hudig vooral met brons. Wanneer haar Paard daadwerkelijk is gemaakt is niet bekend. Het is te vinden in de tuin van het centrum Stichtse Hof aan de Naarderstraat.

Aan de achterzijde, dat is afgesloten vanwege Corona-maatregelen, staat een serie beelden van Mieke Pontier. Zij is in 1945 geboren in Naaldwijk en begon in 1965 als keramiste, kreeg drie jaar later een uitnodiging van een glasfabriek uit Leerdam om voor dit bedrijf een glas te ontwerpen. Daarna is zij zich verder gaan verdiepen op combinaties van glas en keramiek. Haar ideeën komen deels uit de natuur. Haar opleiding verkreeg zij aan de koninklijke kunstacademie in Den Haag, maar ook studeerde zij later aan de Gerrit Rietveld Academy.

Pontier woonde een tijdje in Noorwegen, maar heeft ook in Culemborg gewoond voor zij zich in Laren vestigde. Een stoet van beelden bestaat uitzestien beelden van keramiek. Onderdeel van deze reeks is onder andere de poffertjesman, maar ook een non.

Het is aan mij om iets wel of niet op te nemen in een serie. En of dat kunst is? Daar ga ik niet over. In Laren staat een reeks beschilderde olifanten. Er is er onder andere één te vinden voor het Papagenohuis aan de Naarderstraat. De olifanten maken onderdeel uit van de Elephant Parade, die in 2017 is gehouden. Een lint van 56 olifanten heeft er gestaan vanaf de Brink tot aan Singer. Ze zijn beschilderd door lokale, nationaal en internationaal bekende kunstenaars, maar ook kinderen van het Papagenohuis zijn aan het schilderen geslagen. De Parade zet zich in voor het behoud van de Aziatische olifant en zijn op 30 september 2017 door Christie’s geveild bij Singer. Een deel van de opbrengst ging naar het Papagenohuis.

Karin Beek, geboren in 1948 in Amsterdam, volgde haar opleiding aan de Gerrit Rietveld Academie en aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in haar geboortestad. Zij maakt vooral figuratief werk in brons van mensen en dieren. Beek werd gevraagd voor het honderdjarig bestaan van de Blokker-winkels een beeld te maken. Dat staat sinds 1996 aan de Naarderstraat 50. Eenzelfde beeld Boodschappen doen bij Blokker staat ook in Hoorn, bij de eerste winkel van deze keten.

Voor het Singer museum in Laren staat regelmatig een kunstwerk. Terwijl ik er ben is dat Opzittend konijn. Dit werk van polystyreen is gemaakt door Tom Claassen. Van hem liet ik vorige week nog iets totaal anders zien: Appelhouten mannen. Dit object uit 2012 komt uit de collectie van Jan des Bouvrie, die vorig jaar ook werk af heeft gestaan voor ArtZuid in Amsterdam.

In het najaar van 2019 werd ik op dit kunstwerk geattendeerd door fotograaf Leon Dakkus, die begin dit jaar onverwacht overleed. Op de FB-site van Studio Kastermans deed Leon daar verslag van, zoals hij dat vaker deed van opdrachten. Leon herkende het beeld en vroeg aan de aanwezige Jan des Bouvrie of het uit zijn tuin kwam. ‘Ja dat klopt! lacht hij. ‘Zal het de nieuwe “selfie-spot van Laren worden? Jan probeert het vast uit.’ (Foto Leon Dakkus)

 De gemeente Laren heeft in 1958 het kunstwerk Drie zwanen aangeboden aan Anna Singer-Brugh, die toen haar tachtigste verjaardag vierde. Haar man vestigde zich in 1901 in de kunstenaarskolonie Laren en is de naamgever van het museum aan de Oude Drift. Dit kunstwerk staat voor het museum en is een verwijzing naar de villa Wilde zwanen van het echtpaar. Dat lieten zij in 1911 bouwen.

Later werd aan de villa het museum en een theaterzaal gebouwd. In het museum is een deel van de collectie van het echtpaar aanwezig, dat onder andere ook in het Noorse Bergen woonde. In de theaterzaal traden allerlei nationale en internationale artiesten op. Wie de maker van Drie zwanen is, is bij mij niet bekend.

Iets verderop staat langs de Drift een zwerfkei met een plaquette. Dit is een Herdenkingsmonument uit 1946 voor Dirk Joseph Buis en Aloisius Cornelis Vlasman. Dit duo werd op 11 april 1945 door een Duits vuurpeloton gefusilleerd, zo valt er op de eenvoudige bronzen plaat te lezen. Vlasman voorzag onderduikers van stam- en bonkaarten en was medewerker van De Waarheid. In zijn woning in Eemnes werden regelmatig besprekingen gehouden. Hij werd thuis opgepakt nadat de gewonde Buis, lid van een knokploeg, in een naburige schuur was gevonden. Buis was betrokken bij een wapendropping in de Eemnesser polder, die mislukte en daarbij werd hij in zijn been geschoten. Beiden liggen in Bloemendaal begraven.

Deze aflevering ben ik begonnen met een beeld Paard en sluit ik op de Werkdroger bij het woon- en zorgcentrum Theodotion met een ander Paard. Ook dit werk is van Margot Hudig-Heldring. Dit is een bronzen exemplaar en is dus vermoedelijk eerder door haar gemaakt dan het beeld dat bij de Stichtse Hof staat.

De twee beelden zijn niet alleen wat materiaal betreft totaal verschillend. Ook de houding van de dieren is totaal anders. Op een wikipedia-lijst met beelden zijn de foto’s van deze twee kunstwerken overigens door elkaar gehaald.

Parade

Ik pers mij in de kast vol porselein
en dans vrolijk tussen schappen
en tijdens mijn frivole stappen
ben ik betrapt; het moest zo zijn

de violist streelt zijn instrument
de schilder hanteert de haren kwast
het kind verlost van iedere last
voelt zich duidelijk in zijn element

het publiek kent mij in 2 varianten
en de oosterse prins ben ik
netjes versierd aan alle kanten

bijna een kameleon met een tic
neergezet als een echte deviante
de olifant ingepakt met een strik

Opa IJsbeer



Verantwoording

1.       Inleiding – eigen informatie

2.       Naarderstraat – wikipedia

3.       Naarderstraat – miekepontier.nl – capriolus.nl

4.       Naarderstraat – gooieneemlander.nl

5.       Naarderstraat – wikipedia

6.       Oude Drift – Studio Kastermans

7.       Oude Drift – nhnieuws.nl – trouw.nl

8.       Drift – 4en5mei.nl – erebegraafplaatsbloemendaal.eu

9.       Werkdroger - wikipedia