Deel 49
Baarn
Woensdag 6 mei 2020
Moet je Baarn nu een dorp noemen of mag het ook een stad zijn. Feit is dat rond 1350 de bisschop van Utrecht de bewoners stadsrechten heeft gegeven, maar het recht van poorterij is er nooit gekomen zodat er nimmer stadsmuren of een wal rond dit dorp hebben gestaan en gelegen. Wel zijn er in de omgeving kleine kastelen te vinden, die een verdedigingsfunctie kenden. De eerste bewoning van deze gemeente aan de Eem gaat terug tot minimaal 4500 voor Christus, maar mogelijk – het is voor ons nauwelijks te bevatten – waren er al rond 8000 voor Christus bewoners. In de vorige eeuw groeide de koninklijke allure en de kenmerken daarvan zijn nog steeds terug te vinden.
Voor mijn rondgang kom ik vanaf Eemnes het dorp binnen bij de rotonde van de Drakenburgerweg en de Amsterdamsestraatweg. Op die rotonde staat het kunstwerk de Concentrische Schillen, uit 1998, naar een ontwerp van Maurits Cornelis (M.C.) Escher die bijna dertig jaar in Baarn woonde en werkte. Het oorspronkelijke tweedimensionale werk van Escher werd door Frank de Blok, die tot 2001 in Baarn woonde en daarna verhuisde naar Normandië, vanwege het honderdste geboortejaar van Escher vertaald naar een driedimensionale vorm en door De Leeuw Straalconstructies in aluminium uitgevoerd. De rotonde wordt ook wel de Escher-rotonde genoemd.
Wie de Amsterdamsestraatweg volgt komt langs Paleis Soestdijk waar in de tuin het beeld van Juliana en Bernhard uit 2009, van Kees Verkade, staat. Deze koninklijke bekendheden zijn al zo vaak op de foto gezet, dat ik slechts een blik opzij richt en doorrijd naar het volgende kruispunt, oversteek en aan de andere kant van de drukke straatweg stop bij Christoffel Pullmann. Dit was een Duitse huursoldaat, die in de nacht van 27 juli 1787 werd omgebracht door een legertje patriotten, dat op weg was naar Soestdijk. Deze ‘Ich bin ein ehrlicher Kerl’ werd doodgeschoten omdat hij weigerde zijn wapens af te geven. In datzelfde jaar is er een houten monument voor hem opgericht dat tegenwoordig in het Rijksmuseum in Amsterdam staat. Op 27 juli 1937 onthulde prinses Juliana dit bronzen beeld, gemaakt door Isabella van Beeck Calkoen, een beeldhouwster uit Utrecht, die zich heeft gespecialiseerd in busten en portretten. Dit werk is betaald door de Koninklijke Nederlandse Vereniging Ons Leger.
Aan de Lt. Gen. van Heutszlaan stop ik en wandel het bos in via de Wittelaan naar de Grote Kom. Deze ligt in het Baarnse Bos waar in het midden van de achttiende eeuw talloze beelden stonden.
Er staat een vierde lege sokkel, voor de huidige tijd. Niet omdat de mode van tegenwoordig leeg is, maar bezoekers worden uitgenodigd plaats te nemen en zo zelf model te staan voor de huidige mode.
Teruggekeerd bij het beginpunt van mijn korte wandeling rijd ik naar de Stationsweg, waar ik in de omgeving van het gemeentehuis parkeer. Ik wandel naar het gemeentehuis waar in de tuin Vrouw staat, van tekenaar en beeldhouwer Jan Broerze, die het kunstvak leerde bij de Gooische Kunstacademie in Laren. Zelf gaf hij dertig jaar les en begon daarmee aan de Sociale Academie de Nijenburgh, een onderdeel van de Jellinekopleiding. In Baarn had hij zijn atelier aan de Stationsweg. Verkopen deed hij nauwelijks en dat vond hij prima zo, een ziekenhuisopname werd bekostigd door het veilen van een ander werk, De Fluitspeler, dat elders in Baarn staat.
In de tuin van het gemeentehuis staat eveneens Communicatie, van de in maart 2015 overleden beeldhouwer Aart Lamberts, die ook als filmacteur actief is geweest. Hij heeft een aantal kunstwerken vervaardigd waarvan de eerste in 1989 in Aalsmeer is geplaatst. De andere staan in Utrecht (1991), Amstelveen en Amsterdam, Kon. Wilheminaplein (1992) en Oosterpark (2009). Werk van hem is onder andere ook in Singer Laren en het Stedelijk Museum Amsterdam te bewonderen. In 2012 is het beeld vernield en Lamberts noemde het ‘bespottelijk’ dat de gemeente hem hierover niet heeft geïnformeerd. ‘Ik vernam pas iets van het vandalisme toen een familielid mij een artikel uit de krant hierover toestuurde, terwijl ik de eerste ben die de gemeente op de hoogte moet stellen.
In Vogelvlucht
Verslavend is de zoektocht
naar dat ene beeld
verlicht de cirkels
watergangen tegendraads
trappen opgelopen
neergedaald in huis
uitgesneden bomen
plassen opnieuw omhoog
vissen vogels wederkeren
Opa IJsbeer
Verantwoording
1. Inleiding – wikipedia
2. Amsterdamsestraatweg – escherinhetpaleis.nl – wikipedia
3. Amsterdamsestraatweg – verdwenensoest.nl
4. Baarnse Bos – wikipedia
5. Stationsweg – wikipedia
6. Stationsweg – gooieneemlander.nl - wikipedia
Reacties
Een reactie posten