Deel 25

Alkmaar

 Een beetje rondzwerven in een al dan niet bekende plaats kan ik iedereen aanbevelen. In oktober 2019 ben ik in Alkmaar voor een poëziemiddag met als thema Marsman. Met de trein reis ik daarheen en maak meteen gebruik om een kunstroute te wandelen, die vanaf het station begint en mij ook in de omgeving brengt van het etablissement waar het voordragen van gedichten plaatsvindt.

Vanaf het Stationsplein wandel ik naar de Spoorstraat. Op nummer 11 is Stef Donker Holding gevestigd. Een bedrijf dat zich bezighoudt met bouwactiviteiten. De voordeur is op een zeer opvallende manier verfraaid en vormt een schril contrast met het deurbeslag. Wel past het keurig in het kleurenpalet van die deur. Wie hier zo creatief is geweest, heb ik niet kunnen achterhalen, maar uitsluiten dat dit bij de creativiteit van dit bouwbedrijf behoort doe ik niet.

Aan de Helderseweg hangt aan de muur van de brandweerkazerne een gevelsteen uit 1975. Deze steen heeft voorheen aan de kazerne aan de Koningsweg gehangen. Het reliëf is gemaakt door John Bier, een Nederlandse beeldhouwer en tekenaar die in 1936 in Santpoort is geboren. Als driejarig jongetje verhuisde hij met zijn ouders naar Alkmaar, waar hij nog steeds woont en werkt. Bier studeerde van 1954 tot 1958 aan het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs in Amsterdam.

Schuin tegenover de kazerne staat een kantoorpand met aan de gevel een tegelwand met leeuwen. In het pand hebben al diverse bedrijven, waaronder financiële instellingen gezeten. Ik vermoed dat dit paneel van een van deze bedrijven afkomstig is geweest. De achtergrond van de linker, staande leeuw is goud, de andere twee identieke leeuwen zijn gevangen in een blauwe achtergrond.

De andere kant van de Helderseweg volgend kom ik bij het politiebureau aan het Mallegatsplein terecht. Hier staat een modern kunstwerk zonder titel, gemaakt in 1988 door Piet Hein Stulemeijer. Deze veelzijdige kunstenaar is geboren in 1941 in Ginneken en Bavel en overleed in 2009 in Breda. Hij was onder andere fotograaf, onderzoeker en initiator en uitvoerder van grote landschappelijke projecten.

Stulemeijer studeerde binnenhuisarchitectuur aan de Tilburgse Kunst Academie. Als fotograaf heeft hij diverse projecten gevolgd. Van de Haagse Beemden maakte hij 25 jaar lang ieder seizoen foto’s van dezelfde plekken. Als kunstenaar werkte hij veelvuldig met glas. Dit strakke kunstwerk is daar een goed voorbeeld van.

Bolwerk is de benaming voor de uitbouw van een vestingwerk of vestingwal, tegenwoordig wordt het ook gebruikt voor de locatie van iets waar veel zich heeft verzameld. In Alkmaar is het ook een wijkje, dat door de gemeente is opgeknapt en vernieuwd. Daarbij is ook aandacht besteed aan de inrichting van de openbare ruimte. Het Belgische bedrijf Falco heeft in 2011 in haar vestiging in Vriezenveen onder andere enkele banken gemaakt en een zuil van cortenstaal. De zuil is ontworpen door Ton Wissink en geplaatst bij de Kanaalkade aan de ingang van het parkje dat langs de Singelgracht slingert.

Zelf volg ik de rechterpoot van het pad dat door het Stadsparkje slingert en langs de Molenbuurt loopt. Vlakbij de Singelgracht staat in het gras Het gezin van Cor Hund. Deze Nederlandse beeldhouwer is in 1915 in Amsterdam geboren en in 2008 in de hoofdstad overleden. Aanvankelijk schilderde hij en hij won in 1937 de Cohen Gosschalk-prijs met een tekening van een vrouwelijk naakt. Diverse werken van hem zijn in het Joods Historisch Museum in Amsterdam te zien.

Om zichzelf uit te dagen begon Hund in 1942 met beeldhouwen. Piet Esser verwees hem naar Jan Bronner en hij werd voor de tweede keer toegelaten tot de Rijksakademie voor Beeldende Kunsten. In 1947 won hij met een voorstelling van de geboorte van Venus de gouden Prix de Rome. Zijn Alkmaarse gezin dateert uit 1950.

Ik loop het parkje weer uit en loop naar Achter de Vest. Op de hoek staat het College Hotel Alkmaar, gevestigd in een oud pand, gebouwd volgens de Amsterdamse school. Langs het pand staat een opvallend hekwerk gemaakt door Willem Barten van Elden. Deze Amsterdamse kunstenaar is in 1955 geboren. Hij werkt onder diverse voornamen. Willem, Barten, Bart of Willem Barten.

Ook op de schoorsteen van het hotel staat werk van zijn hand. Bart van Elden maakt vooral abstract werk. Hij staat bekend als beeldhouwer, installatiekunstenaar en collagist. Van Elden werkt soms samen met de beeldhouwer Raymond Hirs, maar ook met Marcel Barbé. Met laatstgenoemde deelt hij de passie van werken met ijzerwerk. Dit kunstwerk op de schoorsteen heeft de Amsterdammer gemaakt van aluminium, roestvrij staal en bladgoud. Met een beetje fantasie zie ik een ooievaar staan.

Buiten de muren

ik verschans me aan de kade
verstop mij voor het gezin
dat blijmoedig aan de singel
speelt

geef mij steun en schat
het werk op haar waarde

chil met de buurt terwijl
ik mij verschans aan de
kade

vorm een hecht team
en verzamel krachten
stel paal en perk en
werk

de muur staat eeuwen
overeind en ik
ik verschans me
in jouw veste

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       Inleiding

2.       Spoorstraat – kvk

3.       Helderseweg – gevelstenen.net

4.       Helderseweg

5.       Mallegatsplein – bredavandaag.nl – nkvb.nl

6.       Kanaalkade – falcobvba.be

7.       Molenbuurt – wikipedia

8.       Achter de Veste – rkd.nl – amsterdamhv.nl

9.       Achter de Veste – amsterdam.hv.nl – vulcanus.amsterdam - wikipedia