Deel 19

Weesp

Dit oude stadje aan de Vecht is een bezoek zeker waard. Ik ga het niet over de cacao (Van Houten) hebben. Ook niet over musea, er is er een gevestigd in het oude Stadhuis. Inderdaad ook over cacao en Van Houten. Dit stadhuis is overigens tussen 1772 en 1776 gebouwd onder leiding van Jacob Otten Husley. Ik hoop enkele leuke beelden te kunnen laten zien, die slechts een klein beeld van Weesp vormen.

Bij mijn wandeling door Weesp heb ik mijn scooter bij de Ossenmarkt neergezet en daar zal ik ook terugkeren. Eerst wandel ik richting Laurentiuskerk. Aan de voet van deze kerk staat in de tuin van de voormalige parochie het beeldje Herdersjongen van de Weesper kunstenares Burney Bavelaar.

Dit beeld is in brons gegoten en moet een Somalische jongen voorstellen. Een jongen met zorg voor zijn werk, die een lam veilig in zijn arm draagt, om dat lam terug te brengen naar de kudde. Enige tijd geleden is er brand geweest in deze kerk, waardoor onder andere de torenspits naar beneden kwam. Deze is inmiddels vervangen. Aan de kerk wordt nog gewerkt. Het beeld is onbeschadigd gebleven. 'Het is niet van zijn plaats geweest', vertelt de brugwachter die hier langs de Herengracht de bruggen bedient.

Aan de overkant van de gracht staat Het Duivenprieel van Marte Röling. Ook deze kunstenares heeft een band met de stad en werd gevraagd een beeld te maken als geschenk aan de bevolking. Dit vanwege het 650-jarig bestaan van de stad in 2005. Ik was erbij toen dat werd bekend gemaakt en heb toen ook de eerste schetsen van het werk gezien. Later werd een fotocompilatie getoond van het maken van dit werk en ook toen was ik er voor de krant bij. Het beeld werd in mei 2006 onthuld en is van kunststof en bladgoud. Een van de duiven werd al snel gestolen. De kunstenares was in 2007 bereid een nieuwe duif te maken. De gemeente was overigens niet verzekerd tegen de diefstal.

In de Oudegracht drijven enkele kunstwerken, die daar in de loop van 2014 zijn neergelegd. Als ik over de gracht wandel is een deel verdwenen, uitgeleend aan Ankeveen Artistique. De kunstwerken die er nog liggen maakten deel uit van Weespers aan de Wand. Dat is een initiatief van Ilona Woltring, die haar eigen stukken aan Ankeveen heeft uitgeleend. Het is niet de bedoeling dat deze drijvende tentoonstelling de winter overleeft en ze zijn dus ook niet meer te zien.

Op de kade staat Waterkant van de al eerder genoemde Burney Bavelaar, die in dit stadje haar atelier heeft en workshops geeft aan kinderen en volwassenen. Jeroen van Vlijmen zat model voor dit beeldje uit 2010, een jaar ouder dan de Herdersjongen. Dit jongetje speelt met een klomp met een zeiltje. Aan de gracht is een trapje naar het water gemaakt, waardoor het beeld vanaf diverse kanten is te fotograferen. En kennelijk ook een plekje voor jongeren.

In 1959 kreeg de Haagse kunstenaar Paul Kingma opdracht voor het maken van het beeldje De Jongleur dat in 1960 een plaatsje kreeg bij de Slijkstraatbrug. Een oproep aan de buurt en vooral de jongeren om met respect om te gaan met kunst kreeg geen gehoor. Het beeld werd beschadigd en in 1972 werd Kingma gevraagd het beeld te repareren. Na enkele aanmaningen kwam het na drie jaar terug in Weesp. In 1989 kreeg De Jongleur een plekje bij de Openbare Bibliotheek aan de Oudegracht en sinds 2002 staat het op het pleintje van de Middenstraat, dat net was gerenoveerd.

Achter de jachthaven De Vecht ligt bastion Roosenboom, ooit onderdeel van de beroemde Hollandse Waterlinie. Het is ingericht als groepsschuilplaats voor militairen in geval van oorlogsdreiging. Deze bunker heeft nu een aardige, nieuwe functie gekregen en functioneert als oefenklimmuur voor kinderen.

Ja, en dan zie je in de Wollenweversbuurt ineens een prachtig stuk hout. En niet zomaar een stuk hout want hieraan werd in 1992 de milieuprijs van Weesp toegekend. Aanvankelijk stond het stuk hout van Omer Gielliet op een houten bekisting.

Alleen de basis is hiervan nog overgebleven. Wandelaars en fietsers gaan er zomaar aan voorbij. En horen De schreeuw van Moeder Aarde vermoedelijk niet meer.

Ik eindig mijn wandeling op de plek waar ik ben gestart. Op de Ossenmarkt staat tegenwoordig een Oorlogsmonument. Weesp heeft er twee. Het beeldje moeder met kind stond aanvankelijk op de hoek Aetsveldselaan-Van Houten Laan, daarna in de middenberm van de Prinses Irenelaan en vanaf 1974 tot 2008 in het plantsoen naast de gymzaal aan de Singelschoten. En sinds 2009 dus bij de Ossenmarkt.

De maakster omschreef het beeld als volgt. 'Het monument stelt voor een zittende weduwe en brengt tot uitdrukking het verdriet over en de berusting in het verlies van de gevallenen. De monumentale mantel vraagt in den beginne alle aandacht, de mantel van hem die niet meer is. Was het een soldaat, gesneuveld tijdens de vervulling van zijn militaire plicht? Of was het zomaar een gewone man, in den dood gejaagd door de terreur? De mantel schijnt nog het leven van de bezitter te ademen; er is nog enig verzet in de beweging van de lege mouwen. De jas wappert naar een kant uit, alsof de man wilde vluchten, maar de vlucht werd gebroken en de jas knielt mee. De vrouw zoekt daarin een laatste schijnbare veiligheid, zij is niet bij machte te begrijpen waarom dit alles haar moest overkomen, waarom men dit haar aandeed. Aarzelend beroeren haar vingers het kind, dat verontrust en vragend haar blik zoekt'.

Waterkant

Daar aan de Waterkant
verblijf ik een wijle
neem tijd voor klomp en zeilen
en geef mijn gedachten de vrije loop

Wat heeft de mens
toch met het water
ze koesteren het, drinken het
en gebruiken het als loospunt

Het is zo kostbaar
een hangplek voor het oog
dat sluit vanzelf
en droomt naar de overkant

Opa IJsbeer



Verantwoording

1.       Inleiding

2.       Herengracht – burneybavelaar.nl – weespernieuws.nl – wikipedia

3.       Achteromstraat – Gooi en Eemlander - wikipedia

4.       Oudegracht – Weespers aan de Wand

5.       Middenstraat – wikipedia

6.       Roosenboom – Regionale bronnenbank

7.       Wollenweversbuurt – wikipedia

8.       Ossenmarkt – wikipedia.nl – 4en5mei.nl