Deel 16

Amstelveen Artzuid

 In de dertiende eeuw werd het Amstelland, het gebied langs de rivier de Amstel, opgedeeld in Ouder-Amstel (ten oosten van de rivier) en Nieuwer Amstel. In dit westelijke gebied ontstond het dorp Amstelveen in het turfwinningsgebied. In 1896 en 1921 annexeerde Amsterdam het noordelijke gedeelte en werd Nieuwer Amstel gereduceerd tot het kleine oude dorp Amstelveen en een groter landelijk gebied met enkele kleine dorpen. In 1964 kreeg het officieel de naam Amstelveen, een gemeente met een reputatie van een dorp voor welgestelden. Dat sluit ook aan bij het gebied rond de Apollolaan in Amsterdam.

Kunst- en cultuurwethouder Herbert Raat vindt het belangrijk ‘dat de beeldenroute Artzuid - inmiddels afgelopen - op verzoek van de Amstelveense gemeenteraad is verlengd naar Amstelveen.’ De route begint bij de Dorpsstraat. Maar ik start mijn tocht vanaf het busstation en loop vandaar richting die Dorpsstraat en kom allereerst op de Bovenkerkerkade werk van Klaas Gubbels tegen.

Gubbels is in 1934 in Rotterdam geboren en heeft hier langs het water een eigen kleine tentoonstelling gekregen. Hij werkt met diverse materialen zoals bij De Vijftuiter met cortenstaal. Dit kunstwerk is in 2019 gemaakt en een zeer lichtvoetige weergave van een koffiepot, een van de onderwerpen die door hem regelmatig zijn verwerkt in zijn kunst.

Er staat overigens ook nog een Small Edition van De Vijftuiter. Dat is het begin van zijn reeks kunstwerken aan de Bovenkerkerkade en voor mij dus de laatste op de rij langs deze straat.

In 1966 maakte Gubbels het olieverfschilderij Na sluitingstijd (Hommage a Cézanne). Hij liet zich inspireren door De Kaartspelers van Cézanne. ‘Bij Cézanne vergeleken ben ik toch maar een commercieel schilder. Die ging lekker buiten schilderen voor zijn plezier en dan had hij de hele dag zitten schilderen, nou dan zette hij het tegen een boom, liet het staan en ging weg. Kijk als je dat nou op zou kunnen brengen, geloof ik dat je dan pas een erg groot schilder zou zijn’, vertelde hij in een gesprek met Pierre Janssen in 1971. Gubbels heeft deze hommage in 2019 eveneens in cortenstaal uitgevoerd.

De Peer is een vrucht die door Klaas Gubbels regelmatig heeft gebruikt bij zijn kunstwerken. Hij heeft deze peer in 2000 samengevoegd met een tafel, ook al zo’n regelmatig terugkerend thema in zijn kunst, en opnieuw een koffieketel. Van een afstand heeft de tafel met zijn blauwe poten overigens ook wel iets weg van een bushokje.

‘Ik heb een beperkt aantal onderwerpen. Ik ben eigenlijk bijna totaal intuïtief. Ik laat het op me afkomen. Alles, alles, alles’, zegt Gubbels in een interview. Een hart, een stoel, een tafel. En heel veel weggelaten. Dat is ook Aan Armando, het volgende stuk en voor mij tevens voorlaatste stuk dat ik in de rij zie van dit eerbetoon aan Gubbels.

Voor het Hotel Station Amstelveen aan de Stationsstraat staat De Turfsteekster. Dit bronzen beeld uit 1979 van Pieter de Monchy is een verwijzing aan de tijd dat er in Amstelland turf werd gestoken. Dit beeld is eigendom van de gemeente Amstelveen. De vrouw met haar handen in de zij staat met haar gezicht naar de plaats waar ooit het spoor van Amstelveen lag.

De Monchy is in 1916 in Hengelo geboren en is in 2011 in Haarlem overleden. Hij was de zoon van een Twentse textielfabrikant. Aanvankelijk volgde hij een commerciële opleiding, maar hij vond zijn draai pas toen hij voor creativiteit koos. De Monchy ontwikkelde zich tot schilder en beeldhouwer. Zijn atelier stond in Ouderkerk aan de Amstel waar hij vaak werkte aan opdrachten van overheid en bedrijfsleven.

Mijn oren tuiten
ik hoor ze fluiten
niet een of twee
maar allemaal

De ketel thee
is hier van staal
want tussen kluiten
klinken de tuiten

beslissing tot muiten
van al die tuiten
zorgt voor uitstel
van het afsluiten

ik ril val stil en wil
een appel schillen
het wordt een peer
heb ik nou weer

De tafel staat
nog niet te laat
voor het ruilen
van de tuiten
voor een volle
zak met duiten

Opa IJsbeer





Verantwoording

1.       Inleiding – wikipedia

2.       Gubbels – artzuid – wikipedia

3.       Gubbels – pnin.nl

4.       Gubbels – artzuid

5.       Gubbels – hollandsemeesters.info

6.       De Monchy – artzuid - wikipedia