Deel 9

Amsterdam Artzuid 8

 De openbare tentoonstelling Artzuid in Amsterdam is nog tot half september 2019 te bezichtigen. Voor deze achtste aflevering wandel ik vanaf het Stadionplein via de Olympiaweg naar de Apollolaan. Deze laan is vernoemd naar de Griekse god Apollo en loopt vanaf het oosten naar het westen. Zelf volg ik deze weg in omgekeerde route. Het is een mooie brede laan met een middenplantsoen waarin enkele beelden staan ter nagedachtenis aan de Tweede Wereldoorlog. In de biënnale zijn deze monumenten niet opgenomen.

Deze aflevering begint tegenover de Lyceumbrug. In het water van het monument Indië-Nederland spelen op deze zomerse dag kinderen en er staan twee beelden van de Nederlandse beeldhouwer Nic Jonk. Deze beeldhouwer is in 1928 geboren in Grootschermer en overleed in 1994 in Alkmaar. Behalve beeldend kunstenaar was Jonk ook graficus, schilder en ontwierp hij sieraden. In zijn geboortedorp is een museum en beeldentuin gevestigd. Zijn Salto past in het water van het eerder genoemde monument. Het is een bronzen werk uit een serie.

Het tweede beeld heeft de titel Vrouw staand op 1 been meegekregen. Ook dit beeld is van brons en ook hiervan zijn meerdere exemplaren gegoten. Jonk heeft zich bij het realiseren van zijn beelden en schilderijen onder andere laten leiden door de ronde vormen van de vrouw. Robuust en toch zacht. ‘Ik maak mijn beelden voor iedereen’ zei hij in een interview. ‘Iedereen mag mijn beelden beleven. Omdat ze ook iets van mij zeggen. Als mijn beelden overkomen, voelen mensen een bezieling die ik er in heb gelegd. Als ze dat voelen hoop ik dat ze blij worden.’

Op de Apollolaan word ik vrolijk van het werk van Gloria Friedmann. Deze beeldhouwster en fotografe is in 1950 in Kronach geboren. Zij vertrok in 1977 naar Frankrijk en woont en werkt sindsdien afwisselend in Aignay-le-Duc en in Parijs. In 1980 werd zij uitgenodigd om mee te doen aan de XI Biennale de Paris.

Voor de Amsterdamse expositie leende Friedmann onder andere haar beeld Et moi, et moi, et moi uit. Ik laat mij meevoeren tijdens het bekijken en voel mij bij de neus genomen als ik mij omdraai.

In 2015 maakte Friedmann eveneens Everyday robots. Zij wordt vooral geïnspireerd door de natuur en speelt met mens en dier, waarbij zij spot met verhoudingen. Zij laat ons de kwetsbaarheid van het bestaan zien. Ernst en absurditeit vechten bij mij om voorrang.

Mijn radertjes knarsen als ik de drie verschillende hoofden zie van deze groep en wandel naar: Le Polymorphe is in 2018 door Gloria Friedmann gemaakt. Dit veelzijdige kunstwerk maakt zijn naam volledig waar. Allereerst constateer ik dat de polymorf grover is afgewerkt dan de voorgaande twee objecten. Vanaf de zijkant en vanaf een afstandje doet het mij denken aan een indiaan met hoofdtooi. Een grote puntige nagel groeit uit het hoofd en opnieuw voel ik de spot waarmee de kunstenares haar werk aan de wereld toont.

De acht kunstwerken uit deze aflevering zijn afkomstig van slechts drie makers. De derde is Erwin Wurm van wie ik een paar weken geleden ook al werk liet zien in de aflevering over het Gelderlandplein. Met Salatgurken Modernistisch I spot Wurm met de mens. De Oostenrijker doet met zijn bronzen geverfde komkommers geen mens kwaad. Hij laat er vier balanceren, maar niet iedereen wordt daar warm van. En ik? Ik kijk naar het volgende object.

Salatgurken Modernistisch 3 is net als het voorgaande kunstwerk door Wurm in 2016 gecreëerd. Mis ik er nu één, vraag ik mij af. Ik worstel opnieuw met de balans die de kunstenaar erin heeft gebracht. De liggende ‘komkommer’ kan naar mijn gevoel nooit in evenwicht blijven als hij ook nog eens zelf als ondersteuner dient terwijl zijn zwaarste, langste gedeelte niet wordt ondersteund. Wurm zal mij daar ongetwijfeld om uitlachen. Ik kijk en peins.

Erwin Wurm stelt mij ook meteen bij zijn derde object voor een vraag. Waarom heeft hij aan de ‘worstenkoning’ geen titel mee gegeven? Van deze dansende hansworst mag je rustig houden, het is bovendien licht verteerbaar zo stel ik mij voor. Misschien met een likje curry. Medesamensteller van de expositie Michiel Romeyn heeft aangegeven een grote voorkeur te hebben voor absurdistische kunstwerken. Dat het werk van de Oostenrijker daarom een plaatsje heeft gevonden tijdens deze biënnale wordt daarmee ook verklaard. ‘Dat iemand zoiets mafs bedenkt en uitvoert, geeft mij moed.’

Geen worst

Ik worstel met de kunst
voeg zure groente toe
aan mijn receptenboek

maar
‘k Leg geen bommetje
en spreek met respect
over de gevormde bite

Stapel de vele gurken
en verleen deze gunst
het is hoe ik ernaar kijk


Opa IJsbeer

 





Verantwoording

1.       Inleiding

2.       Jonk – wikipedia – nicjonk.nl

3.       Jonk – artzuid

4.       Friedmann – wikipedi

5.       Friedmann – artzuid

6.       Friedmann – artzuid

7.       Wurm – artzuid

8.       Wurm – artzuid

9.       Wurm – telegraaf.nl