Beeldbepalend 337

Utrecht Noordwest

Woensdag 19 november 2025

Net als de meeste gemeenten is ook de stad Utrecht onderverdeeld in diverse wijken. Qua bewonersaantal is Noordwest de tweede wijk van de stad en ligt grotendeels rond de Amsterdamsestraatweg. Op haar beurt is de wijk weer onderverdeeld in een drietal wijken, te weten Zuilen, Ondiep en Pijlsweerd. Voor deze rubriek belicht ik de kunstwerken in Zuilen apart.

Werk van het kunstenaarsduo Huub en Adelheid Kortekaas heb ik al eerder laten zien. De plant is in hun werk een regelmatig terugkerend motief. Niet zo vreemd omdat Huub een zoon is van een tuinder en Adelheid door haar studie van tuinarchitectuur gefascineerd raakte door het groeiproces. Hun Potplant uit 1980 kreeg bij de realisatie in 1982 van de nieuwbouw voor de Keuringsdienst van Waren en de Sociale Dienst een plaatsje op een verhoogd plateau bij de ingang van het gebouw aan Nijenoord 6, waar aanvankelijk een plantenbak zou komen.

In 2000 verhuist het beeld naar de achterzijde van het gebouw aan de Boomgaardlaan, waarna het in 2009 een nieuwe locatie krijgt. Tegenwoordig is het bijna teruggekeerd op de oude plek en staat het in de middenberm van Nijenoord, vlakbij de Omloop.

Een kunstwerk? Misschien niet, maar wel leuk vind ik de Leugenaarsbank aan de Anton Geesinkstraat. Het is er in 2010 geplaatst en is een ontwerp van Versseput Architecten. Op dezelfde plek staat aanvankelijk een andere bank, die verdwijnt als de buurt op de schop gaat. Veel mensen vinden dat jammer, waarna deze daarvoor is teruggekomen.

Over het riviertje de Vecht verbindt de Roode brug de Anton Geesinkstraat met de Loevenhoutsedijk. De brug is vernoemd naar een middeleeuws gerecht. Op deze plek heeft al eeuwenlang een brug gestaan, die regelmatig is vernieuwd. In 2009 is de roodgekleurde smalle ophaalbrug vervangen door dit fraaie ontwerp van Marja Haring en krijgt verhoogde fietsstroken in beide richtingen.

Zowel boven portieken van woningen aan de Laan van Engelswier als bij de aangrenzende Burgjeslaan zijn reliëfs te zien van Spelende kinderen. Ze zijn gemaakt door de bekende beeldhouwer en medailleur Joop Hekman (1921-2013), aan wie ik al regelmatig aandacht heb besteed.

De betonnen reliëfs zijn ontworpen in de periode van de bouw van deze naoorlogse woningen in 1950. Op iedere reliëf zijn vijf groepjes kinderen afgebeeld die aan het hoepelen, knikkeren, tollen, touwtjespringen en vliegeren zijn. De volgorde is bij ieder stuk iets anders.

Aan het Boerhaaveplein is het Gezondheidscentrum Ondiep gevestigd. In 2022 is de voorgevel van het pand onder handen genomen door streetartkunstenaar Verfdokter op verzoek van de huisartsen Niek de Grunt en Anneke Kramer, die daar hun praktijk hebben en dan met pensioen gaan.

Als afscheid willen zij het centrum, waarin behalve een huisartsenpraktijk ook een apotheek en een fysiotherapiepraktijk is gevestigd, voor hun patiënten en de wijk Ondiep, waarin het is gevestigd, een blijvend iets achterlaten.

Daarover zijn met de kunstenaar diverse gesprekken gevoerd, ook omdat de artsen verwijzingen naar de apotheek (esculaap), de fysiotherapie (houten figuur) terug willen laten keren, maar ook van attributen van de arts en kruiden.

Ondanks dat Verfdokter te maken heeft met een brandtrap, de raamkozijnen en de naam ‘apotheek’ heeft hij deze mural in twee weken voltooid.

Ik sluit dit deel af aan de Boerhaavelaan met Bad Ondiep. Een bijzondere naam voor een bijzonder kunstwerk dat de naam eer aandoet. Het is gemaakt door de in 1980 in Roelofarendsveen geboren kunstenaar Teun Castelein, die onder andere aan de Gerrit Rietveld Academie heeft gestudeerd. Ook de inrichting van het plein waar dit kunstwerk ligt is door hem verzorgd.

Het plein wordt ook wel Bielzenplein genoemd.

Het kunstwerk is in 2014 gerealiseerd en na tien jaar zie je toch wel dat het verval heeft toegeslagen bij het bad. De tegels zijn niet meer zo schoon en glanzend als bij de oplevering en de startblokken hebben ook hun beste tijd gehad. Ze zijn ook niet echt geschikt voor een forse duik want daarvoor is het bad dat bij een forse regenbui wel wat water bevat toch echt te ondiep.

 

te ver

 

ik haal

mijn neus op voor jou

en sla eigenzinnig

de brug over

die jij

mij aanbiedt

 

een blauwtje

loop ik daar op

evenals

een koudje

als ik het bekende wijsje

neurie

 

op weg

van het bankje

naar

de kindervreugd

uit mijn tijd

en die komt nooit meer

 

Opa IJsbeer  

 

Verantwoording

1.       1. Inleiding – wikipedia

2.       2. Nijenoord – kunstindeopenbareruimte-utrecht.nl

3.       3. Geesinkstraat – indebuurt.nl

4.       4. Brug – wikipedia

5.       5. Engelswier – vanberkelbeelden.nl

6.       6. Boerhaaveplein – verfdokter.com

7.       7. Boerhaavelaan – teuncastelein.com – lucyindelucht.nl