Beeldbepalend 292

Utrecht Vechtzoompark

Woensdag 8 januari 2025

Aan de rand van de Utrechtse wijk Overvecht ligt langs het riviertje de Vecht het Vechtzoompark dat is aangelegd in 1978 naar een ontwerp van Johan van Alff. De vroegere directeur van de Utrechtse plantsoenendienst heeft daarbij gebruik gemaakt van restanten van het vroegere landgoed Roosendaal, terwijl voor de beplanting tevens gebruik is gemaakt van enkele omliggende boerderijen. In het langwerpige park is ruimte gemaakt voor een speel- en ligweide, is een speciaal hondenuitlaatveld gekomen, maar ook een trapveldje en er zijn fitnesstoestellen. Verder is er een stukje moeras en uiteraard ook kunst.

Komend vanaf sportpark Vechtzoom loop ik door dit park en kom als eerste een bronzen werk van Erik van Kooten Niekerk tegen. Deze Nederlandse beeldhouwer en tekenaar werd opgeleid aan de Academie voor beeldende kunsten Artibus en daarna studeerde hij bij onder andere Piet Esser en Theresia van der Pant aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam. Zelf was hij docent in Leerdam en Utrecht.


In het werk van Van Kooten Niekerk staat meestal de mens centraal, maar in de jaren ’80 en ’90 maakte hij tevens diverse abstracte beelden. Hij gebruikt voor zijn werk niet alleen brons, maar ook hout en hardgips. Maria Planeta is door hem in 1987 gemaakt en een jaar later in het park geplaatst. De inspiratie voor dit werk deed de kunstenaar op tijdens een reis naar Sicilië, hij laat hierbij het brons als een golf over zijn steen rollen.


Iets verder op een groot grasveld staat Wending gemaakt door Wien Cobbenhagen. Deze in Valkenburg in 1950 geboren en in Amsterdam in 2015 overleden kunstenaar was behalve beeldhouwer ook medailleur. Bij zijn sculpturen liet Cobbenhagen zich meestal inspireren door stieren, bomen en groei.


Het beeld in het park is in 1988 onthuld en heeft gelijkenis met de stier die in Ouderkerk aan de Amstel staat. Toch zijn er verschillen en dan gaat het vooral om de details. Zo zakt de krop van Wending tot onder de voorpoten en is de linker voorpoot langer dan die van de Ouderkerker stier. In 1983 is er in De Beeldenaar al eens een foto uit 1982 afgedrukt waarop te zien is dat Cobbenhagen aan een model voor een stier werkt. De grondvorm van Wending komt daar grotendeels mee overeen.


Het oudste exemplaar dat ik in deze aflevering laat zien is in 1975 gemaakt door Willy Blees. Deze beeldhouwster is in 1931 geboren in Landsmeer en in 1988 overleden in Utrecht. Zij studeerde in Amsterdam bij Cor Hund en in in Milaan bij Marino Marini.


Aanvankelijk maakte Blees vooral dierplastieken waarvan er ook enkele in Utrecht zijn te zien. Daarnaast maakte zij vereenvoudigde vrouwenfiguren zoals de Zittende vrouwentorso. Dit beeld heeft aanvankelijk bij het winkelcentrum Berberhof gestaan maar viel daar ten prooi aan vandalisme. Achter het zorgcentrum Zuylenstede heeft het vervolgens een nieuwe plek gekregen en komen de essentiële vrouwenvormen misschien beter uit.


Vlakbij de theekoepel zit tussen wat lage heggen, enigszins weggedrukt, Ter Aarde. Dit werk is gemaakt door de in 1931 in Blaricum geboren Nel van Lith. Zij werd opgeleid door Piet Esser aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Werk van haar heb ik voor het eerst gezien in 2021 tijdens ArtZuid in Amsterdam.


Van Lith werkt zowel in steen als met brons en haar werk is de ene keer bijzonder abstract en figuratief. Werk van haar is in diverse musea maar ook in de openbare ruimte en in particuliere collecties te vinden. Hans Redeker noemde haar in Hedendaagse Portretkunst in Nederland ‘een echte hakster die het liefst de meest harde en edele gesteenten zocht om van buiten naar binnen toe te werken.’


In de schaduw van het woonzorgcentrum ’t Huis aan de Vecht staat de afsluiting van dit hoofdstuk. Drie figuren staat sinds 1988 op een rechthoekige grondplaat en wordt gevormd door een drietal redelijk platte en gebogen bronzen platen. Ook de hoofden, ietwat gebold, hebben een hoekig karakter.


Het kunstwerk is in 1983 vervaardigd door de in 1949 in Den Haag geboren beeldhouwster en keramiste Elselien van der Graaf. Zij volgde bij Artibus in Utrecht een opleiding monumentale kunst en leerde bronsgieten in Amersfoort van Pieter Starreveld. In 2005 was Van der Graaf een van de twaalf Utrechtse kunstenaars die werden geportretteerd voor de serie Utrecht aan Zee, die op het Nederlands Film Festival in dat jaar te zien was.


‘In mijn ontwikkeling als kunstenaar heb ik verschillende stijlperiodes doorgemaakt’, schrijft zij op haar website. ‘Onveranderd blijft mijn zoektocht om in mijn beelden uit te drukken wat mensen ten diepste beweegt en hoe hun lichaamshouding dat weerspiegelt.’


 

Ook al stroom jij over

 

Ook al stroom jij over van liefde

Voor al dat groen

Dan nog zul jij wijken

Zodat de rijken over de paden gaan

 

Al het steen houdt jou niet tegen

Als een golf kom jij en

Blijft beuken op

de kusten van ons bestaan

 

Hier aan de rand heb jij jouw

Maagdelijkheid verloren

Aan hen die hun

Poten optillen langs de laan

 

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       1. Inleiding – utrecht.nl

2.       2. Planeta – wikipedia

3.       3. Wending – van Berkel beelden

4.       4. Vrouwentorso – kunstinopenbareruimte-utrecht.nl

5.       5. Aarde – kor-utrecht.nl – nelvanlith.nl

6.       6. Figuren – elselienvandergraaf.nl

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Beeldbepalend 340

Afbeelding
Heiloo 5 Woensdag 10 december 2025 Het grootste buurtschap van Heiloo is Oosterzij. Een deel van dit gebied is bedrijventerrein met vooral kleine en grote bedrijven. Tevens is er een grote golfbaan aangelegd. Maar er is ook een stukje bewoning. De naam Oosterzij komt overigens in 1638 voor als Ooster wech en in de achttiende eeuw als Oosterwegh. Het is een verwijzing dat hier de oostelijke weg tussen Heiloo en Limmen lag. Een deel van het buurtschap ligt in het dorp Limmen, dat tot de gemeente Castricum behoort. Aan de Ypesteinerlaan staat het Kindcentrum De Ontdekkers, met als postadres De Hucht. Deze school inclusief kinderopvang heette aanvankelijk de Paulusschool. Op het schoolplein van Meander dat er tegenaan ligt kom ik een aantal bollen tegen. Speeltoestellen van eenvoud met een speels kunst karakter. Aan de andere kant van het centrum staat op een sokkel langs De Hucht Het Geitje . Dit bronzen werk is gemaakt door Bert Jonk, die in Heiloo heeft gewoond en van wie ik in ...
Meer lezen

Beeldbepalend 309

Afbeelding
Nuenen Woensdag 7 mei 2025 Meteen na de laatste ijstijd vestigen zich mensen op een smalle zandrug evenwijdig aan de rivier de Dommel. Dat blijkt uit voorwerpen bij archeologische vondsten. Het gaat om pijlpunten van zogenoemde rendierjagers en ze dateren van omstreeks 8000 voor Christus. Later ontdekken mensen dat het gebied ook uitermate geschikt is voor landbouw en groeit langzaam van een gemeenschap uit tot het dorp Nuenen dat wij vooral kennen doordat Vincent van Gogh daar heeft gewoond en geschilderd. Het eerste beeld dat ik laat zien in dit dorp is te vinden in de tuin van Berg 24. Het is een borstbeeld gemaakt door Peter Nagelkerke. Het betreft Margot Begemann (1841-1907). Zij heeft op dit adres gewoond met haar zussen en is enige tijd de geliefde geweest van Vincent van Gogh die naast haar woonde. Vincent wilde wel met haar trouwen, ondanks dat zij twaalf jaar ouder was. Daar is het nooit van gekomen, ook vanwege haar kwetsbare geestelijke gezondheid. Voor dit werk he...
Meer lezen

Beeldbepalend 312

Afbeelding
Kampen 5 Woensdag 28 mei 2025 Dat Kampen een gelovige gemeente is blijkt onder andere uit het feit dat hier in de gemeente diverse theologische faculteiten gevestigd zijn en zijn geweest. Maar ook het grote aantal kerken dat je hier vindt is opmerkelijk, deels oude gebouwen maar er zijn ook nieuwe panden zoals dat van de Bazuinkerk dat tot de Nederlandse Gereformeerde Kerken behoort. Het gebouw is ontworpen door Hans Verborg en is in 1998 in gebruik genomen. In het moderne gebouw zijn een aantal geschakelde ruimtes aanwezig zodat er gelijktijdig meerdere activiteiten kunnen plaatsvinden. Omdat de kerk tegenover begraafplaats Bovenbroek ligt wordt het tevens gebruikt veelvuldig gebruikt voor uitvaarten. De start van deze aflevering is kleinschalig met het kleurrijke logo van de openbare Daltonschool Engelenberg aan de Engelenbergstraat. De vrijheid van deze onderwijsvorm is verbeeld in de vogels die rondfladderen. In het groen van het Engelenbergplantsoen staat Penelope . Dit be...
Meer lezen