Deel 155

Heino 6 – Het Nijenhuis

Woensdag 24 mei 2022

Het Nijenhuis tussen Heino en Wijhe bestaat niet alleen uit een Kasteel met bijgebouwen, maar heeft ook een uitgebreide tuin waar museum De Fundatie gebruik van maakt om een deel van de collectie beelden te laten zien. Veel musea hebben immers een veel grotere collectie dan zij in werkelijkheid kunnen exposeren en daarom staan veel stukken in depots. En wat doe je dan als je als museum zo’n mooi terrein voor handen hebt? Inderdaad dan richt je daar een prachtige beeldentuin in, laat beelden zien uit nalatenschappen en stukken uit een bevriend museum.

Met deze aflevering sluit ik de reeks over Het Nijenhuis af. En uiteraard is er nog veel meer te zien dan ik deze zes edities toon en heb getoond, maar al vanaf het begin heb ik mij op het standpunt gesteld dat ik niet per se compleet hoef en wil zijn. Plezier in beelden staat bij mij voorop. Vandaag begin ik met Caspar Berger, geboren in 1965 in Utrecht. Deze beeldhouwer maakt ook installatiekunst en verwerkt daarin soms video’s. In zijn werk staat het zelfportret centraal. Ego vivo / Self portrait 25 is door hem gemaakt in 2013 en stelt zijn opperarmbeen voor. De afmetingen is gigantisch waardoor ik alleen maar een knipoog ontwaar.

Gregoir Gaida is in 1975 in Chorzow geboren. In Flensburg kreeg Gaida een opleiding tot houtbeeldhouwer, waarna hij zijn opleiding vervolgde in Bremen en Hamburg. Polygonal Paard II heeft hij in 2011 gemaakt. Een eerdere versie van dit werk is in hetzelfde jaar in hout uitgevoerd.

De paardenbenen zijn door Gaida bijzonder fraai gestileerd, maar als ik het aantal benen ga tellen dan vraag ik mij af zijn het twee dieren, die van blijdschap op hun rug liggen? Of heeft de kunstenaar in dit geval iets hulpeloos toegevoegd aan het dier. Trappelt het mythische wezen omdat het op de rug ligt en niet meer kan omdraaien? Soms is kunst leuk vanwege de vragen die het oproept.

Dietrich Bronhoeffer was een vooraanstaand Duits theoloog, die leefde van 1906 tot 1945. Hij werd in 1943 gearresteerd en veroordeeld omdat hij Joden hielp te ontsnappen naar Zwitserland. Zijn betrokkenheid bij de mislukte aanslag op Hitler leverde hem de doodstraf op en die werd in Flossenbürg voltrokken. De Oostenrijkse beeldhouwer, schilder en auteur Alfred Hrdlicka maakte dit bronzen beeld in 1977. Van dit werk zijn meerdere afgietsels gemaakt.

We keren terug bij het begin van de wandeling en daar staan nog diverse stukken waar wij in het begin aan voorbij zijn gegaan. Ik start met Bläser V van Trak Wendisch. Deze kunstenaar is in 1958 in Oost-Berlijn geboren en studeerde aanvankelijk schilderkunst en grafiek in Leipzig. Dit werk is door hem aanvankelijk in hout uitgevoerd en behoort bij de groep Konzert der verlorenen Söhne. De sousafoonspeler tegen een bijgebouw van Het Nijenhuis is in 1993 in brons uitgevoerd.

Een zeer liefelijk beeldje is de bronzen Fluitspeler, gemaakt door Oswald Wenckebach (1895-1962). Dit werk is op een hoge sokkel geplaatst want anders zou het zomaar in de vergetelheid verdwijnen. Het eerdere werk van Wenckebach doet soms een beetje stijfjes aan, maar aan het einde van zijn leven wordt hij vrijer. Dit vrolijke beeld maakte hij na het zien van een Afrikaanse muziekgroep.

Van Theresia van der Pant (1924-2013) heb ik eerder al het beeld Wilhelmina te paard aan het Rokin in Amsterdam gezien. Behalve beelden maakte zij ook schetsen. Van der Pant behoort tot de tweede generatie van de Groep van de figuratieve abstractie. In haar werk komen vaak dieren terug in al hun eenvoud. Vaak met weglating van allerlei details. Deze Pinguin is in 1964 gemaakt.

De afsluiting is kleurrijk. Zuliani is een keramische stoel gemaakt in opdracht van de Oranjerie in Apeldoorn. Tegenwoordig staat deze met twee broertjes (of zijn het zusjes) in de beeldentuin. Achter die naam Zuliani schuilt een voormalige Italiaanse familie van bouwvakkers. In de werkplaats van deze familie in Zoetermeer zijn door talloze kunstenaars (mozaïek)beelden gemaakt. Ook Dora Dolz heeft hier gebruik van gemaakt. Dolz is een kunstenaar die geboren is in 1941 in Barcelona en is overleden in 2008 in Rotterdam, waar zij studeerde en les gaf aan de Academie van Beeldende Kunsten.

 

Samenvatting

 

het geroffel van kinderhanden

valt samen met het getrappel

van paardenhoeven. zadels

 

hangen onaangeraakt aan

haken waaraan leidsels in

strengen klonteren. applaus

 

rond de piste verstomd als

de waarheid doordringt.

doordrenkt van spot kijkt

 

hij toe naar bewonderaars.

wat volgt is de samenvat-

ting van zijn denkbeeld.

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       1, Inleiding – Het Nijenhuis, De Fundatie

2.       2.  Berger – casparberger.nl

3.      3.  Gaida – gregor-gadia.de

4.       4. Hrdlicka – wikipedia

5.      5.  Wendisch -  trak-wendisch.de – Het Nijenhuis

6.     6.   Wenckebach – Het Nijenhuis

7.     7.   Pant – vanderpant.nl

8.      8.  Dolz – deondernemer.nl - wikipedia