Deel 144

Eemnes 2

Vrijdag 11 maart 2022

Het aantal agrarische bedrijven in Eemnes is eind vorige eeuw en begin deze eeuw fors afgenomen. De meeste boerderijen langs de Wakkerendijk, die loopt van snelweg A1 naar het centrum, en de Meentweg, loopt vanaf het centrum tot de provinciale grens van Utrecht en Noord-Holland, hebben hun oorspronkelijke functie verloren en zijn nu vooral ingericht als woonhuis. Bovendien zijn er ten noorden en zuiden van de Laarderweg enkele woonwijken uit de grond gestampt. Niet alleen voor de oorspronkelijke bewoners, maar ook als overloop voor vooral Eemland en het Gooi.

Voor deze serie vervolg ik mijn route en ga naar een van die nieuwe wijken. Maïté (Marie-Thérèse Margureite Jeanne) Duval is in 1994 in het Franse Renaze geboren en in 2019 in Zuthpen overleden. Duval studeerde letterkunde aan de universiteit van Rouen en kwam in 1968 naar ons land. Zij was getrouwd met de eveneens in Frankrijk geboren kunstschilder Thierry Rijkhart de Voogd. Zij begon hier in 1974 als beeldhouwster. In Zutphen beschikte zij niet alleen over een eigen atelier, maar bezat ook een beeldentuin.

Voor het Huis van Eemnes staat Draaiende vrouw, dat ook wel als bewegende vrouw wordt aangeduid. Dit bronzen werk is gerealiseerd in 1991. ‘De kunstenares neemt ons mee naar een wereld van robuuste vorm en beweging; een wereld vol aardse vrouwelijkheid. Vol schoonheid in het alledaagse’, schreef de journalist en auteur Barend de Voogd over haar werk. Zelf heb ik daar niets aan toe te voegen.

Het kunstwerk is aan de gemeente geschonken door Betty en Willem Geus, die dit beeld zo’n dertig jaar geleden aanschaften en in hun tuin in Hilversum zetten. Met Duval werd, vlak voor haar overlijden, het schenken aan Eemnes, door deze artistieke kunstverzamelaars besproken.

Ik bezoek deze gemeente tijdens coronatijd en dat betekent dat diverse openbare gebouwen niet voor iedereen toegankelijk is. Toch krijg ik toestemming om even het eerder aangehaalde Huis van Eemnes te betreden. Hier staat Spanning en ontspanning gemaakt door Willem Geus en eveneens aan de gemeente Eemnes geschonken, omdat zij dit pand een verrijking voor de gemeente vinden.

‘Het Huis van Eemnes geeft veel mensen een podium waar zij kunnen laten zien wat zij waard zijn.’ Niet alleen verzamelt het echtpaar, maar beiden zijn zij ook creatief, zoals ook blijkt uit dit door Willem Geus bewerkte stuk Portugees marmer. ‘Het stelt twee vleugels van een vogel voor’, legt de kunstenaar uit. ‘De een in vliegstand (ontspanning) en de ander tijdens het opstijgen (spanning).’

Ik verlaat voor even de singel en bezoek de Roerdomp waar in het park Anker  ligt. Dit kunstwerk is gemaakt door John Beemsterboer in 1989 uit verzinkt staal. Hij is geboren in 1950 in Hoorn en werkte als decoratieschilder bij de NTS (televisie), volgde in de avond diverse cursussen tot hij zich aanmeldde bij de kunstacademie Artibus in Utrecht. Ook in Italië, Finland en Parijs deed hij kennis op.

Beemsterboer vond marmer een interessant materiaal, maar tegenwoordig werkt hij met diverse materialen waaronder staal. Hij heeft zich in Vledder gevestigd en zet zich met zijn werk af tegen de commercie en de consumptie die in de hedendaagse moderne kunst is geslopen.

Ik keer terug naar de singel en mijn volgende uitstapje is naar Vosseveen waar in het water Geborgenheid staat. Dit kunstwerk is van de hand van Hans de Ruiter. Het stamt uit 1986 en is gemaakt van plexiglas. Dat is ook het materiaal waarmee hij het liefste werkt. Samen met Bas Hoornweg, Koos van der Schelling en Hans Sonnenberg richtte De Ruiter Galerie Rotta op, om glaskunst meer onder de aandacht te brengen.

Vlakbij de rotonde van de Noordersingel met de Laarderweg zie ik bij een woonhuis een beeld van een zwaan staan. Wie deze zwaan heeft gemaakt is mij niet bekend, maar vaak werd deze watervogel gebruikt bij namen van herbergen. In Eemnes is de familienaam Van der Zwaan niet onbekend. Diverse leden van deze familie zijn actief geweest als kleermaker, boerenknecht en slager.

Bij het pand ernaast, aan de Noordersingel, zie ik een aparte gevelsteen die verwijst naar Stichting Lodewijk de Kort. Deze stichting is door Lodewijk de Kort in zijn testament als enige erfgenaam aangewezen en verhuurt onroerend goed; zowel woningen als bedrijfsruimten. De Kort was bij leven eigenaar van de Eerste Gooische Kalkzandsteenfabriek in Naarden.

De afsluiting van deze Eemnesser aflevering is voor Joris Baudoin, geboren in 1960 in ’s Hertogenbosch. Hij begon met een studie bouwkunde, maar stapte in 1979 over naar de Academie voor Beeldende Kunsten Sint Joost in Breda. Sinds 1991 woont deze kunstenaar in Zaltbommel. Niet alleen maakt Baudoin kunst maar sinds 2015 schrijft hij ook over moderne kunst in Europese musea.

Diverse kunstwerken uit beton zijn terechtgekomen op rotondes. Voor Eemnes vervaardigde hij in 1995 uit dit materiaal Boer melkt koe. Nog steeds melkt de boer op de hand, maar wel gaat er steeds meer machinaal en ook in Eemnes zijn er zoals in de inleiding vermeld niet zo gek veel boeren meer over. Dit beschouw ik daarom als een eerbetoon aan die bijna vervlogen tijd. Het kunstwerk is te vinden op de rotonde van de Laarderweg met de Noordersingel.

 

verbroken cirkel

 

ten langen leste

zijn de vetgemeste

koeien bijna

uit het straatbeeld

verdwenen

 

zo is de cirkel

toch verbroken

omdat de burger

het mestaroma heeft

geroken

 

het handwerk

van de boer houdt

uit nostalgie

nog even stand

 

het evenwicht behouden

op de kruk zodat

de melk spuit

door bedreven vingers

 

Opa IJsbeer

 

Verantwoording

1.       Inleiding – eigen informatie

2.       Noordersingel – wikipedia – maiteduval

3.       Noordersingel – laardercourant.nl

4.       Roerdomp – beemstej.home.xs4all.nl

5.       Vosseveen – rkd.nl

6.       Laarderweg – Henk van Hees

7.       Noordersingel – lodewijkdekort.nl

8.       Rotonde – wikipedia